1. Bé 1 tuổi không tăng cân có đáng lo không?

Ở giai đoạn khoảng 1 tuổi, nhiều bé có thể gặp tình trạng tăng cân chậm hoặc tạm thời chững cân. Đây thường là hiện tượng sinh lý bình thường, do bé bắt đầu vận động nhiều hơn như tập đi, leo trèo, tiêu hao năng lượng nhiều hơn so với giai đoạn trước. Nếu bé vẫn khỏe mạnh, lanh lợi, ăn uống tương đối ổn và phát triển các kỹ năng vận động phù hợp, cha mẹ không cần quá lo lắng.

Tuy nhiên, việc đánh giá cần dựa trên biểu đồ tăng trưởng theo tháng, theo quý chứ không chỉ nhìn vào con số cân nặng tại một thời điểm. Chỉ khi bé đứng cân hoặc sụt cân kéo dài nhiều tuần, kèm theo các dấu hiệu như biếng ăn, mệt mỏi, chậm phát triển vận động hay hay ốm vặt, cha mẹ mới nên đưa bé đi khám dinh dưỡng để tìm nguyên nhân và can thiệp sớm.

Ở giai đoạn khoảng 1 tuổi, nhiều bé có thể gặp tình trạng tăng cân chậm hoặc tạm thời chững cân

2. Chuẩn cân nặng của bé 1 tuổi

Theo chuẩn tăng trưởng của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trẻ 12 tháng tuổi được xem là đạt chuẩn khi cân nặng và chiều cao nằm trong khoảng trung bình theo giới tính. Cụ thể, bé trai 1 tuổi thường nặng khoảng 9–10,2 kg; trong khi bé gái trung bình nặng 8,3–9,6 kg. Những con số này mang tính tham khảo, vì mỗi bé có tốc độ phát triển khác nhau và còn chịu ảnh hưởng bởi yếu tố di truyền.

Từ sau 1 tuổi, cha mẹ thường thấy bé tăng cân chậm hơn rõ rệt so với giai đoạn sơ sinh. Điều này hoàn toàn bình thường, bởi bé bắt đầu vận động nhiều như bò, vịn đứng, tập đi, chạy nhảy, khiến năng lượng tiêu hao nhiều hơn. Thay vì tăng cân nhanh, cơ thể bé sẽ ưu tiên phát triển cơ bắp, hệ xương và hoàn thiện các kỹ năng vận động.

3. Nguyên nhân khiến bé 1 tuổi không tăng cân

Ở giai đoạn 1 tuổi, nhiều bé có xu hướng chững cân do thay đổi sinh lý và thói quen ăn uống. Tuy nhiên, nếu tình trạng kéo dài, cha mẹ cần xem xét các nguyên nhân phổ biến dưới đây để điều chỉnh kịp thời.

• Biếng ăn sinh lý hoặc biếng ăn kéo dài: Bé 1 tuổi thường mải chơi, thích khám phá nên ăn ít hơn trước. Nếu chỉ diễn ra ngắn hạn, đây là hiện tượng bình thường. Tuy nhiên, biếng ăn kéo dài có thể khiến lượng năng lượng nạp vào không đủ, dẫn đến chậm tăng cân.

• Chế độ ăn thiếu năng lượng và chất béo: Khẩu phần ăn dặm quá loãng, ít dầu mỡ hoặc thiếu đạm sẽ không đáp ứng đủ nhu cầu phát triển của bé. Chất béo đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cân và phát triển não bộ.

• Trẻ ăn vặt, uống nhiều sữa nhưng ít ăn bữa chính: Việc ăn bánh kẹo, uống sữa liên tục trước bữa ăn khiến bé no giả, dẫn đến bỏ bữa chính và thiếu vi chất cần thiết.

• Rối loạn tiêu hóa, kém hấp thu: Các vấn đề như táo bón, tiêu chảy, loạn khuẩn đường ruột khiến cơ thể bé hấp thu dinh dưỡng kém dù ăn không ít.

• Nhiễm giun sán hoặc bệnh lý nền: Giun sán, thiếu máu, dị ứng đạm sữa bò hoặc bệnh mạn tính có thể làm bé chậm tăng cân, cần được thăm khám để xác định chính xác nguyên nhân.

4. Bé 1 tuổi không tăng cân, phải làm sao?

Khi bé 1 tuổi chững cân hoặc tăng cân chậm, điều quan trọng là điều chỉnh chế độ ăn và sinh hoạt một cách khoa học, đồng thời theo dõi sát quá trình phát triển của trẻ để can thiệp kịp thời.

• Xây dựng thực đơn đủ 4 nhóm chất: Mỗi bữa ăn của bé cần có tinh bột, đạm, chất béo và rau củ quả. Sự cân đối này giúp cung cấp đủ năng lượng, vitamin và khoáng chất cần thiết cho tăng trưởng.

• Tăng cường chất béo lành mạnh: Cha mẹ nên thêm dầu ô liu, dầu cá, dầu mè hoặc mỡ cá hồi vào cháo, bột, cơm nát của bé để tăng năng lượng mà không làm bé ăn quá nhiều.

• Chia nhỏ bữa, ăn đúng giờ: Nên cho bé ăn 3 bữa chính và 2–3 bữa phụ mỗi ngày, mỗi bữa kéo dài khoảng 20–30 phút, tránh kéo dài khiến bé mệt và chán ăn.

• Hạn chế ăn vặt và uống sữa sát bữa chính: Tránh cho bé ăn bánh kẹo, uống sữa quá gần giờ ăn để không gây no giả, giúp bé ăn bữa chính tốt hơn.

• Theo dõi biểu đồ tăng trưởng hàng tháng: Cân nặng và chiều cao cần được theo dõi định kỳ để đánh giá hiệu quả điều chỉnh và đưa bé đi khám khi cần thiết.

Khi bé 1 tuổi chững cân hoặc tăng cân chậm, điều quan trọng là điều chỉnh chế độ ăn và sinh hoạt một cách khoa học

Để giúp bé 1 tuổi tăng cân trở lại, bố mẹ cần điều chỉnh chế độ ăn, đa dạng thực phẩm và chú ý bổ sung vi chất cần thiết. Kết hợp với việc cải thiện tiêu hóa và xây dựng thói quen ăn uống tích cực sẽ mang lại hiệu quả lâu dài. Khi áp dụng đúng cách, bé sẽ dần bắt kịp đà tăng trưởng và phát triển khỏe mạnh.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

• Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng: 

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng: 

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

• Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)

• Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.

• Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699