Cha mẹ cần làm gì khi trẻ bị tiêu chảy ra máu?

1. Tiêu chảy ra máu ở trẻ là gì

Tiêu chảy ra máu là tình trạng trẻ đi ngoài phân lỏng, có thể kèm theo máu tươi hoặc máu lẫn trong phân. Máu có thể xuất hiện dưới dạng vệt đỏ tươi, máu đen hoặc phân có màu bất thường như đỏ sẫm, đen nhánh. Tình trạng này thường đi kèm với các triệu chứng khác như đau bụng, sốt, mệt mỏi hoặc mất nước.

Tiêu chảy ra máu là tình trạng trẻ đi ngoài phân lỏng kèm theo máu

Tiêu chảy ra máu không phải là một bệnh độc lập mà là triệu chứng của một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Ở trẻ em, hệ tiêu hóa còn non nớt, do đó tình trạng này cần được theo dõi sát sao. Nếu trẻ đi ngoài ra máu kéo dài hoặc kèm theo các dấu hiệu nghiêm trọng, cha mẹ cần đưa trẻ đến bác sĩ ngay lập tức.

2. Nguyên nhân khiến trẻ bị tiêu chảy ra máu

Nhiễm trùng đường ruột là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây tiêu chảy ra máu ở trẻ. Các vi khuẩn như Shigella, Salmonella, Escherichia coli (E. coli) hoặc Campylobacter có thể gây viêm ruột, dẫn đến máu xuất hiện trong phân. Những vi khuẩn này thường lây lan qua thực phẩm hoặc nguồn nước bị ô nhiễm. Ngoài ra, các loại virus như rotavirus hoặc norovirus cũng có thể gây tiêu chảy kèm máu, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Ký sinh trùng, chẳng hạn như Entamoeba histolytica, cũng có thể gây viêm đại tràng, dẫn đến triệu chứng tương tự.

Các bệnh lý tiêu hóa cũng là nguyên nhân quan trọng cần lưu ý. Viêm đại tràng, bao gồm viêm đại tràng mãn tính hoặc viêm loét đại tràng, có thể gây tổn thương niêm mạc ruột, dẫn đến máu trong phân. Lồng ruột, một tình trạng thường gặp ở trẻ dưới 3 tuổi, xảy ra khi một đoạn ruột chui vào đoạn ruột khác, gây đau bụng dữ dội và phân có máu, thường có dạng giống mứt dâu. Ngoài ra, polyp đại tràng, dù lành tính, cũng có thể gây chảy máu khi trẻ đi ngoài.

Dị ứng hoặc không dung nạp thực phẩm cũng có thể dẫn đến tiêu chảy ra máu. Trẻ bị dị ứng sữa bò hoặc không dung nạp lactose có thể gặp kích ứng niêm mạc ruột, gây ra triệu chứng này.

3. Trẻ bị tiêu chảy ra máu có nguy hiểm không

Mức độ nguy hiểm của tiêu chảy ra máu ở trẻ phụ thuộc vào nguyên nhân, mức độ nghiêm trọng và tình trạng sức khỏe tổng thể của trẻ. Dưới đây là một số yếu tố cần lưu ý:

Mất nước: Tiêu chảy kéo dài, đặc biệt khi kèm theo máu, có thể gây mất nước và điện giải nghiêm trọng. Đây là nguy cơ lớn ở trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi, do cơ thể trẻ nhạy cảm với sự mất nước.
Nhiễm trùng toàn thân: Nếu nguyên nhân là do vi khuẩn hoặc virus, trẻ có thể bị sốt cao, nhiễm trùng lan rộng nếu không được điều trị kịp thời.
Bệnh lý nghiêm trọng: Các tình trạng như lồng ruột, viêm loét đại tràng hoặc polyp có thể gây biến chứng nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm.

Các dấu hiệu nguy hiểm cần đưa trẻ đến bác sĩ ngay lập tức bao gồm:

Phân có nhiều máu hoặc máu đen.
Trẻ mệt lả, lờ đờ, không bú hoặc uống nước.
Sốt cao trên 38,5°C, đau bụng dữ dội hoặc nôn mửa liên tục.
Trẻ có dấu hiệu mất nước như môi khô, mắt trũng, tiểu ít.

4. Cha mẹ cần làm gì khi trẻ bị tiêu chảy ra máu

Đầu tiên, cần quan sát kỹ tình trạng của trẻ. Hãy chú ý đến màu sắc và lượng máu trong phân, cũng như các triệu chứng đi kèm như đau bụng, sốt hay nôn mửa. Việc theo dõi tần suất đi ngoài và lượng nước trẻ uống vào rất quan trọng để đánh giá nguy cơ mất nước. Cha mẹ nên ghi lại các loại thực phẩm hoặc thuốc trẻ đã sử dụng gần đây, vì thông tin này có thể giúp bác sĩ xác định nguyên nhân chính xác.

Việc bù nước và điện giải là bước quan trọng để ngăn ngừa mất nước, đặc biệt khi trẻ bị tiêu chảy. Cha mẹ có thể sử dụng dung dịch oresol, pha đúng tỷ lệ theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ, và cho trẻ uống từng ngụm nhỏ. Đối với trẻ còn bú mẹ, hãy tiếp tục cho trẻ bú thường xuyên để cung cấp dinh dưỡng và chất lỏng. Với trẻ lớn hơn, có thể bổ sung nước lọc, nước cháo loãng hoặc nước ép trái cây không đường để hỗ trợ cơ thể trẻ.

Cho trẻ bú mẹ hoặc uống nước thường xuyên để ngăn ngừa mất nước khi bị tiêu chảy

Nếu tình trạng của trẻ nghiêm trọng, chẳng hạn như đi ngoài ra nhiều máu, có máu đen hoặc kèm theo các dấu hiệu như mệt lả, sốt cao, đau bụng dữ dội, cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức. Tại bệnh viện, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm phân, xét nghiệm máu hoặc siêu âm để tìm ra nguyên nhân. Cha mẹ tuyệt đối không nên tự ý sử dụng thuốc cầm tiêu chảy hoặc kháng sinh khi chưa có chỉ định, vì điều này có thể làm tình trạng của trẻ tồi tệ hơn.

Trong quá trình chăm sóc tại nhà, cha mẹ nên điều chỉnh chế độ ăn uống của trẻ để hỗ trợ phục hồi. Thực phẩm dễ tiêu hóa như cháo loãng, súp hoặc khoai lang nghiền là lựa chọn phù hợp. Tránh cho trẻ ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ, đường hoặc sữa nếu nghi ngờ trẻ không dung nạp lactose. Ngoài ra, cần vệ sinh sạch sẽ vùng hậu môn của trẻ sau mỗi lần đi ngoài để tránh kích ứng hoặc nhiễm trùng.

Tiêu chảy ra máu ở trẻ là một triệu chứng cần được chú ý và xử lý kịp thời. Cha mẹ cần hiểu rõ nguyên nhân, nhận biết các dấu hiệu nguy hiểm và biết cách chăm sóc trẻ đúng cách. Việc đưa trẻ đến bác sĩ sớm và tuân thủ hướng dẫn điều trị sẽ giúp trẻ nhanh chóng hồi phục và tránh các biến chứng nguy hiểm. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về tình trạng của trẻ, đừng ngần ngại liên hệ với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn chi tiết.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699