1. Biếng ăn sinh lý – khi nào là bình thường?

Biếng ăn sinh lý là hiện tượng thường gặp ở trẻ nhỏ, xảy ra khi cơ thể tạm thời giảm nhu cầu năng lượng do thay đổi tốc độ phát triển. Trẻ vẫn khỏe mạnh, chơi đùa bình thường, không có biểu hiện bệnh lý và cân nặng dù tăng chậm nhưng vẫn nằm trong giới hạn phát triển phù hợp với lứa tuổi.

Tình trạng này thường xuất hiện vào các thời điểm như sau tiêm ngừa, mọc răng, sau một đợt bệnh nhẹ, hoặc trong các giai đoạn chuyển tiếp (học bò, tập đi…). Khi đó, bé có thể ăn ít hơn vài ngày hoặc có lúc ăn nhiều, lúc ăn ít thất thường, nhưng vẫn có hứng thú với một số món ăn quen thuộc.

Nếu bé vẫn ngủ ngoan, vui chơi bình thường, không sụt cân và không phản ứng tiêu cực với thức ăn (khóc thét, nôn ói…), cha mẹ có thể yên tâm rằng đây là biếng ăn sinh lý tạm thời, không cần quá lo lắng hay can thiệp vội vàng.

Biếng ăn sinh lý là hiện tượng thường gặp ở trẻ nhỏ, xảy ra khi cơ thể tạm thời giảm nhu cầu năng lượng do thay đổi tốc độ phát triển

2. Rối loạn ăn uống là gì? Dấu hiệu nhận biết

Không phải trẻ biếng ăn nào cũng đơn giản là “lười ăn”. Một số trường hợp có thể là biểu hiện của rối loạn ăn uống – một tình trạng nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của trẻ. Dưới đây là các dấu hiệu cha mẹ cần đặc biệt lưu ý:

• Trẻ từ chối hoàn toàn việc ăn: Gào khóc, giãy giụa hoặc lẩn tránh mỗi lần đến bữa ăn, không hợp tác dù rất đói.

• Phản ứng tiêu cực kéo dài nhiều tuần: Ngậm thức ăn hàng giờ, nôn ói, không chịu nhai nuốt dù món ăn quen thuộc.

• Kèm theo rối loạn hành vi: Trẻ sợ ăn, không muốn ngồi vào bàn ăn, dễ cáu gắt, hay quấy đêm và rối loạn giấc ngủ.

• Không tăng cân dù ăn đủ lượng: Có thể là do hấp thu kém do stress hoặc từ chối ăn ngầm khiến năng lượng không đủ.

• Tình trạng kéo dài trên 1 tháng: Cần nghi ngờ rối loạn ăn uống và đưa trẻ đi khám sớm để can thiệp kịp thời.

3. Nguyên nhân rối loạn ăn uống ở trẻ

Rối loạn ăn uống ở trẻ thường không xuất phát từ nguyên nhân đơn lẻ mà là kết quả của nhiều yếu tố kết hợp. Việc hiểu rõ nguyên nhân giúp cha mẹ điều chỉnh đúng cách, tránh làm tình trạng trở nên trầm trọng hơn:

• Áp lực từ người lớn: Ép trẻ ăn, dọa nạt khi không ăn, cho ăn rong hoặc vừa ăn vừa xem tivi khiến trẻ mất cảm giác thèm ăn và hình thành nỗi sợ với bữa ăn.

• Thói quen sinh hoạt thiếu ổn định: Cho trẻ ăn vặt nhiều, ăn sai giờ hoặc thay đổi bữa ăn liên tục khiến trẻ rối loạn cảm giác đói – no.

• Tác động tâm lý: Những thay đổi như chuyển nhà, đi học mầm non, vắng mẹ... có thể khiến trẻ lo lắng, mất cảm giác ngon miệng.

• Trải nghiệm tiêu cực với thức ăn: Trẻ từng bị sặc, nghẹn, nôn nhiều lần có thể ám ảnh, dẫn đến né tránh việc ăn và sợ nuốt.

4. Hướng xử lý phù hợp

Khi trẻ biếng ăn hoặc có dấu hiệu rối loạn ăn uống, điều quan trọng là cha mẹ cần bình tĩnh, quan sát kỹ và chọn hướng xử lý đúng với tình trạng của con. Việc xử lý sai cách có thể khiến vấn đề nghiêm trọng hơn.

• Với biếng ăn sinh lý: Chấp nhận đây là giai đoạn tạm thời, không tạo áp lực. Giữ tâm lý thoải mái, kiên nhẫn, không ép trẻ ăn và tôn trọng cảm giác đói – no của bé.

• Với rối loạn ăn uống: Cần đánh giá kỹ càng từ bác sĩ nhi, chuyên gia dinh dưỡng hoặc tâm lý nhi khoa. Việc can thiệp đúng hướng sẽ giúp trẻ hồi phục nhanh hơn.

• Thiết lập thói quen ăn uống tích cực: Cho trẻ ăn đúng giờ, cùng gia đình, không ép ăn, không dỗ bằng điện thoại hoặc rong chơi. Tạo môi trường ăn uống vui vẻ giúp trẻ lấy lại niềm tin và hứng thú với thức ăn.

Việc xử lý sai cách có thể khiến vấn đề nghiêm trọng hơn

Phân biệt giữa biếng ăn thông thường và rối loạn ăn uống là bước đầu quan trọng trong hành trình chăm sóc dinh dưỡng cho con. Khi thấy các biểu hiện bất thường kéo dài, cha mẹ nên tìm đến chuyên gia để được đánh giá và hỗ trợ kịp thời. Một môi trường ăn uống tích cực, kiên nhẫn và yêu thương sẽ là nền tảng vững chắc giúp con phát triển khỏe mạnh.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

• Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng: 

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng: 

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

• Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)

• Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.

• Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699