logo
  • Thạc sĩ Bác sĩ
  • Vũ Công Thắng
  • Chăm con đơn giản cùng BS Thắng

Giải mã nguyên nhân khiến trẻ uống sữa tươi bị tiêu chảy

Sữa tươi là một nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, cung cấp protein, canxi và các vitamin cần thiết cho sự phát triển của trẻ em. Tuy nhiên, không ít trường hợp trẻ uống sữa tươi lại gặp phải tình trạng tiêu chảy, khiến cha mẹ lo lắng. Tiêu chảy sau khi uống sữa tươi có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, từ các vấn đề sinh lý đến các rối loạn tiêu hóa nghiêm trọng hơn. Bài viết này sẽ giải mã các nguyên nhân chính khiến trẻ uống sữa tươi bị tiêu chảy, đồng thời cung cấp các biện pháp xử lý và phòng ngừa hiệu quả.

1. Các nguyên nhân khiến trẻ uống sữa tươi bị tiêu chảy

Tiêu chảy là tình trạng trẻ đi ngoài phân lỏng hoặc nước, nhiều lần trong ngày (thường hơn 3 lần). Ở trẻ em, tiêu chảy có thể dẫn đến mất nước, mất cân bằng điện giải và ảnh hưởng đến sức khỏe nếu không được xử lý kịp thời. Khi trẻ uống sữa tươi và xuất hiện tiêu chảy, điều này có thể liên quan đến cách cơ thể trẻ phản ứng với các thành phần trong sữa, đặc biệt là lactose, protein sữa hoặc các yếu tố khác.

Dưới đây là một số nguyên nhân khiến trẻ uống sữa tươi bị tiêu chảy:

1.1. Không dung nạp lactose

Lactose là loại đường tự nhiên có trong sữa tươi và các sản phẩm từ sữa. Để tiêu hóa lactose, cơ thể cần enzyme lactase, được sản xuất trong niêm mạc ruột non. Nhiều trẻ em, đặc biệt là trẻ trên 2 tuổi, có thể thiếu hụt lactase do di truyền hoặc do hệ tiêu hóa chưa phát triển hoàn thiện. Khi lactose không được tiêu hóa, nó tích tụ trong ruột, gây ra hiện tượng thẩm thấu, kéo nước vào phân và dẫn đến tiêu chảy. Các triệu chứng khác có thể bao gồm đầy hơi, sôi bụng và đau bụng.

Không dung nạp được lactose có thể khiến trẻ bị tiêu chảy khi uống sữa tươi

1.2. Dị ứng protein sữa bò

Dị ứng với protein trong sữa bò (thường là casein hoặc whey) là một nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy ở trẻ. Đây là phản ứng của hệ miễn dịch với protein sữa, dẫn đến viêm niêm mạc ruột, gây tiêu chảy, đôi khi kèm theo nổi mẩn, nôn mửa hoặc khó thở. Dị ứng protein sữa bò thường xuất hiện ở trẻ dưới 3 tuổi và có thể giảm dần khi trẻ lớn lên.

1.3. Sữa tươi không phù hợp với độ tuổi

Sữa tươi thường được khuyến nghị cho trẻ trên 1 tuổi, vì hệ tiêu hóa của trẻ dưới 1 tuổi chưa đủ khả năng xử lý lượng protein và khoáng chất cao trong sữa tươi. Nếu trẻ nhỏ uống sữa tươi quá sớm, dạ dày và ruột có thể bị kích ứng, dẫn đến tiêu chảy. Ngoài ra, hàm lượng chất béo trong sữa tươi nguyên chất có thể gây khó khăn cho hệ tiêu hóa non nớt của trẻ.

1.4. Nhiễm khuẩn hoặc nhiễm virus từ sữa

Sữa tươi chưa tiệt trùng hoặc bảo quản không đúng cách có thể bị nhiễm vi khuẩn như Salmonella, E. coli hoặc Listeria. Những vi khuẩn này có thể gây nhiễm trùng đường ruột, dẫn đến tiêu chảy, sốt và đau bụng. Ngoài ra, trẻ có thể bị nhiễm virus từ môi trường hoặc nguồn thực phẩm khác, làm tăng nhạy cảm của đường ruột khi uống sữa tươi.

1.5. Rối loạn tiêu hóa khác

Một số trẻ có thể mắc các rối loạn tiêu hóa tiềm ẩn như hội chứng ruột kích thích (IBS), bệnh celiac hoặc viêm ruột, khiến cơ thể phản ứng mạnh hơn với sữa tươi. Các rối loạn này làm giảm khả năng hấp thụ hoặc tiêu hóa các thành phần trong sữa, dẫn đến tiêu chảy hoặc các triệu chứng tiêu hóa khác.

1.6. Uống sữa tươi quá nhiều

Việc cho trẻ uống quá nhiều sữa tươi trong một lần hoặc trong ngày có thể gây quá tải cho hệ tiêu hóa, đặc biệt ở trẻ có dạ dày nhạy cảm. Lượng sữa dư thừa không được tiêu hóa hết có thể lên men trong ruột, gây đầy hơi, sôi bụng và tiêu chảy.

2. Cách xử lý khi trẻ uống sữa tươi bị tiêu chảy

2.1. Ngừng sử dụng sữa tươi tạm thời

Nếu trẻ bị tiêu chảy sau khi uống sữa tươi, cha mẹ nên tạm ngừng cho trẻ uống sữa tươi và các sản phẩm từ sữa khác. Thay vào đó, hãy cung cấp nước hoặc dung dịch bù điện giải (oresol) để ngăn ngừa mất nước. Quan sát xem tình trạng tiêu chảy có cải thiện sau khi ngừng sữa hay không.

2.2. Tham khảo ý kiến bác sĩ

Nếu tiêu chảy kéo dài hơn 24-48 giờ, hoặc trẻ có dấu hiệu mất nước (môi khô, tiểu ít, lờ đờ), cần đưa trẻ đến bác sĩ ngay. Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm phân, xét nghiệm máu hoặc test dị ứng để xác định nguyên nhân chính xác. Trong trường hợp không dung nạp lactose hoặc dị ứng protein sữa, bác sĩ sẽ tư vấn chế độ ăn phù hợp.

Nếu bé tiêu chảy kéo dài hoặc có dấu hiệu mất nước cha mẹ cần đưa trẻ đến bác sĩ ngay

2.3. Chuyển sang sữa không chứa lactose hoặc sữa công thức

Đối với trẻ không dung nạp lactose, cha mẹ có thể thử các loại sữa không chứa lactose hoặc sữa công thức đặc biệt dành cho trẻ có hệ tiêu hóa nhạy cảm. Nếu trẻ dị ứng protein sữa bò, có thể thay thế bằng sữa thực vật (sữa đậu nành, sữa hạnh nhân) nhưng cần đảm bảo trẻ vẫn nhận đủ dinh dưỡng.

2.4. Đảm bảo vệ sinh và chất lượng sữa

Luôn chọn sữa tươi tiệt trùng từ các thương hiệu uy tín và kiểm tra hạn sử dụng. Bảo quản sữa ở nhiệt độ thích hợp (thường dưới 4°C) và không sử dụng sữa đã mở nắp quá lâu. Nếu nghi ngờ sữa bị nhiễm khuẩn, hãy ngừng sử dụng ngay lập tức.

2.5. Bổ sung men vi sinh

Men vi sinh có thể giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa và giảm tiêu chảy. Tuy nhiên, chỉ sử dụng men vi sinh theo chỉ định của bác sĩ, đặc biệt ở trẻ nhỏ.

Tiêu chảy sau khi uống sữa tươi ở trẻ em có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, từ không dung nạp lactose, dị ứng protein sữa, đến các vấn đề vệ sinh hoặc rối loạn tiêu hóa. Hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp xử lý phù hợp sẽ giúp trẻ vượt qua tình trạng này một cách an toàn. Cha mẹ cần theo dõi chặt chẽ phản ứng của trẻ, đảm bảo vệ sinh thực phẩm và tham khảo ý kiến bác sĩ khi cần thiết. Với sự chăm sóc đúng cách, trẻ có thể tận hưởng lợi ích dinh dưỡng từ sữa tươi mà không gặp phải các vấn đề tiêu hóa.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

  • Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng: 

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng: 

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

  • Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
  • Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội. 
  • Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
  • Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699