Nguyên nhân và cách phòng ngừa nhiễm trùng đường ruột ở trẻ em

1. Nhiễm trùng đường ruột ở trẻ là gì

Nhiễm trùng đường ruột là tình trạng viêm hoặc nhiễm khuẩn ở hệ tiêu hóa, bao gồm dạ dày, ruột non và ruột già, do vi khuẩn, virus, ký sinh trùng hoặc nấm gây ra. Ở trẻ em, hệ miễn dịch còn non yếu, khiến trẻ dễ mắc phải các bệnh lý này hơn người lớn. Các triệu chứng phổ biến của nhiễm trùng đường ruột ở trẻ bao gồm:

Tiêu chảy: Phân lỏng hoặc đi ngoài nhiều lần trong ngày.
Nôn mửa: Trẻ có thể nôn sau khi ăn hoặc uống.
Đau bụng: Trẻ thường quấy khóc, khó chịu do đau bụng hoặc co thắt.
Sốt: Nhiệt độ cơ thể tăng, đôi khi kèm theo ớn lạnh.
Mệt mỏi, mất nước: Trẻ có thể mất nước nhanh chóng do tiêu chảy và nôn mửa, dẫn đến tình trạng mệt mỏi, khô môi, mắt trũng.

Nhiễm trùng đường ruột ở trẻ em là tình trạng viêm hoặc nhiễm khuẩn ở hệ tiêu hóa

Nhiễm trùng đường ruột có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần, tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng. Nếu không được điều trị kịp thời, trẻ có nguy cơ bị mất nước nghiêm trọng, suy dinh dưỡng hoặc các biến chứng khác.

2. Nguyên nhân khiến trẻ bị nhiễm trùng đường ruột

Nhiễm trùng đường ruột ở trẻ em xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, chủ yếu liên quan đến vi sinh vật, thói quen vệ sinh và môi trường sống. Một trong những tác nhân phổ biến nhất là vi khuẩn, chẳng hạn như Escherichia coli (E. coli), thường lây lan qua thực phẩm hoặc nước bị nhiễm khuẩn. Ngoài ra, vi khuẩn Salmonella, có trong thịt gia cầm hoặc trứng chưa nấu chín, và Shigella, gây tiêu chảy ra máu, cũng là những nguyên nhân đáng lo ngại. Các vi khuẩn này thường xâm nhập vào cơ thể trẻ khi trẻ tiếp xúc với nguồn nước ô nhiễm hoặc thực phẩm không đảm bảo vệ sinh.

Bên cạnh vi khuẩn, virus cũng là tác nhân quan trọng gây nhiễm trùng đường ruột, đặc biệt là Rotavirus, nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy nặng ở trẻ dưới 5 tuổi. Virus này lây qua đường phân-miệng, thường qua tay bẩn hoặc đồ chơi nhiễm khuẩn. Norovirus, một loại virus khác, cũng gây nôn mửa và tiêu chảy, dễ lây lan trong môi trường đông đúc như nhà trẻ hoặc trường học. Ngoài ra, ký sinh trùng như Giardia hoặc Entamoeba histolytica có thể gây nhiễm trùng khi trẻ uống nước hoặc ăn thực phẩm bị nhiễm bẩn, dẫn đến tiêu chảy kéo dài và khó điều trị hơn.

Thói quen vệ sinh kém cũng góp phần làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Trẻ em thường có thói quen đưa tay vào miệng hoặc ăn uống mà không rửa tay, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus xâm nhập. Việc sử dụng nguồn nước không sạch hoặc bảo quản thực phẩm không đúng cách càng làm tăng khả năng nhiễm bệnh. Hệ miễn dịch yếu ở trẻ, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi, khiến cơ thể khó chống lại các tác nhân gây bệnh. Các yếu tố như suy dinh dưỡng, thiếu vitamin hoặc mắc bệnh lý nền cũng làm trẻ dễ bị nhiễm trùng hơn. Cuối cùng, môi trường sống không vệ sinh, chẳng hạn như khu vực thiếu nước sạch, nhà vệ sinh không đảm bảo hoặc rác thải không được xử lý, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và virus phát triển.

3. Cách phòng ngừa nhiễm trùng đường ruột ở trẻ

Để phòng ngừa nhiễm trùng đường ruột ở trẻ em, cha mẹ cần áp dụng các biện pháp vệ sinh, đảm bảo an toàn thực phẩm và tăng cường sức đề kháng cho trẻ. Trước hết, việc giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sống là yếu tố quan trọng. Cha mẹ nên hướng dẫn trẻ rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh hoặc sau khi chơi đùa. Đồng thời, người lớn cũng cần rửa tay sạch sẽ khi chuẩn bị thức ăn. Nhà ở, khu vực chơi của trẻ và nhà vệ sinh cần được giữ sạch sẽ, trong khi đồ chơi của trẻ nên được vệ sinh định kỳ để tránh tích tụ vi khuẩn. Sử dụng nước sạch, đã được lọc hoặc đun sôi, để uống và nấu ăn là cách hiệu quả để giảm nguy cơ nhiễm bệnh.

An toàn thực phẩm đóng vai trò then chốt trong việc ngăn ngừa nhiễm trùng đường ruột. Cha mẹ cần đảm bảo rằng thịt, cá, trứng được nấu chín hoàn toàn trước khi cho trẻ ăn. Thực phẩm nên được bảo quản trong tủ lạnh ở nhiệt độ phù hợp để ngăn vi khuẩn phát triển. Rau củ quả cần được rửa kỹ dưới vòi nước sạch trước khi chế biến, tránh sử dụng thực phẩm đã hỏng hoặc để quá lâu. Tiêm phòng vắc-xin, đặc biệt là vắc-xin Rotavirus, là một biện pháp quan trọng để bảo vệ trẻ khỏi tiêu chảy do virus. Vắc-xin này thường được khuyến cáo cho trẻ dưới 6 tháng tuổi, và cha mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo trẻ được tiêm phòng đầy đủ.

Tiêm phòng đầy đủ cho bé theo hướng dẫn của bác sĩ

Tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ cũng là một cách phòng ngừa hiệu quả. Một chế độ ăn uống cân bằng, giàu vitamin A, C, D và kẽm, giúp trẻ có sức đề kháng tốt hơn. Sữa mẹ, đặc biệt trong 6 tháng đầu đời, cung cấp nhiều kháng thể giúp bảo vệ trẻ khỏi các tác nhân gây bệnh.

Nhiễm trùng đường ruột ở trẻ em là một vấn đề sức khỏe cần được chú ý. Hiểu rõ nguyên nhân, từ vi khuẩn, virus đến thói quen vệ sinh kém, giúp cha mẹ có cái nhìn toàn diện để bảo vệ con mình. Bằng cách áp dụng các biện pháp như giữ vệ sinh, đảm bảo an toàn thực phẩm, tiêm phòng và tăng cường hệ miễn dịch, nguy cơ nhiễm bệnh có thể được giảm thiểu đáng kể. Hãy luôn theo dõi sức khỏe của trẻ và tham khảo ý kiến bác sĩ khi cần thiết để đảm bảo trẻ phát triển khỏe mạnh.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699