So sánh viêm VA và viêm amidan ở trẻ: Nhận biết đúng, điều trị nhanh

1. Viêm VA và viêm amidan ở trẻ là gì?

VA là tổ chức lympho nằm ở vùng mũi họng, phía sau mũi và trên vòm họng. Viêm VA xảy ra khi tổ chức này bị viêm nhiễm, thường do vi khuẩn hoặc virus, dẫn đến sưng to và gây cản trở đường thở. Bệnh thường gặp ở trẻ từ 1-10 tuổi, đặc biệt ở độ tuổi mẫu giáo. Viêm VA có thể cấp tính (xảy ra đột ngột) hoặc mạn tính (kéo dài do không được điều trị triệt để).

Amidan là hai khối mô lympho nằm ở hai bên thành họng, có vai trò bảo vệ cơ thể chống lại vi khuẩn và virus xâm nhập qua đường miệng. Viêm amidan là tình trạng amidan bị nhiễm trùng, thường do vi khuẩn (như liên cầu khuẩn) hoặc virus, gây sưng đỏ và đau. Bệnh phổ biến ở trẻ em và có thể tái phát nhiều lần nếu không được chăm sóc đúng cách. Viêm amidan cũng có thể ở dạng cấp tính hoặc mạn tính, tùy thuộc vào mức độ và thời gian bệnh kéo dài.

Viêm VA và amidan đều liên quan đến hệ miễn dịch của trẻ

Cả hai bệnh lý này đều liên quan đến hệ miễn dịch của trẻ, nhưng vị trí và tác động của chúng khác nhau. Viêm VA ảnh hưởng chủ yếu đến đường thở qua mũi, trong khi viêm amidan gây khó chịu ở vùng họng và miệng. Việc phân biệt hai bệnh này dựa trên triệu chứng và vị trí tổn thương là rất quan trọng để điều trị đúng hướng.

2. So sánh triệu chứng của viêm VA và viêm amidan

Mặc dù cả viêm VA và viêm amidan đều gây khó chịu cho trẻ, triệu chứng của hai bệnh có những điểm khác biệt rõ rệt, giúp cha mẹ nhận biết chính xác.

Trẻ bị viêm VA thường có các dấu hiệu như nghẹt mũi kéo dài, khó thở bằng mũi, đặc biệt khi ngủ, dẫn đến thở bằng miệng và ngáy to. Trẻ có thể bị chảy nước mũi (mủ hoặc nhầy), ho khan, đặc biệt vào ban đêm, và giọng nói thay đổi (giọng mũi). Một số trẻ còn gặp vấn đề về thính lực do VA sưng to chèn ép ống tai, gây viêm tai giữa. Viêm VA mạn tính có thể khiến trẻ mệt mỏi, biếng ăn và chậm tăng cân do ngủ không ngon giấc.

Viêm amidan thường gây đau họng, đặc biệt khi nuốt, khiến trẻ quấy khóc hoặc từ chối ăn uống. Amidan sưng đỏ, có thể xuất hiện mủ trắng trên bề mặt (trong trường hợp viêm do vi khuẩn). Trẻ thường sốt cao (38-39°C), hạch cổ sưng đau, hơi thở có mùi hôi và đôi khi ho có đờm. Ở trẻ lớn, trẻ có thể than phiền về cảm giác vướng ở họng hoặc khó chịu khi nói chuyện.

Điểm khác biệt chính: Viêm VA chủ yếu ảnh hưởng đến mũi và tai, gây nghẹt mũi, ngáy và đôi khi giảm thính lực, trong khi viêm amidan tập trung ở họng, gây đau khi nuốt và sốt cao. Tuy nhiên, cả hai bệnh có thể xuất hiện cùng lúc ở trẻ, đặc biệt khi hệ miễn dịch yếu, làm tình trạng phức tạp hơn. Quan sát kỹ triệu chứng và đưa trẻ đi khám để xác định đúng bệnh là rất cần thiết.

3. Cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả

Với viêm VA cấp tính, bác sĩ có thể chỉ định thuốc kháng sinh, thuốc xịt mũi chứa corticosteroid để giảm sưng, hoặc thuốc kháng histamine nếu có yếu tố dị ứng. Nước muối sinh lý được khuyến khích để làm sạch mũi và giảm nghẹt. Trong trường hợp viêm VA mạn tính hoặc VA sưng to gây cản trở đường thở, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật cắt VA (nạo VA).

Cha mẹ có thể dùng nước muối sinh lý để làm sạch mũi và giảm nghẹt cho bé

Viêm amidan do virus thường tự khỏi sau 5-7 ngày với chăm sóc tại nhà, bao gồm nghỉ ngơi, uống nước ấm, súc miệng nước muối loãng (với trẻ lớn) và dùng thuốc hạ sốt nếu cần. Nếu do vi khuẩn, bác sĩ sẽ kê kháng sinh (như amoxicillin) và cần tuân thủ đủ liều để tránh kháng thuốc. Trong trường hợp viêm amidan tái phát nhiều lần hoặc gây biến chứng (như áp-xe amidan), phẫu thuật cắt amidan có thể được cân nhắc.

Để giảm nguy cơ viêm VA và viêm amidan, cha mẹ nên giữ vệ sinh cho trẻ, rửa tay thường xuyên và tránh tiếp xúc với người bệnh. Tăng cường dinh dưỡng với thực phẩm giàu vitamin C, kẽm và giữ môi trường sống sạch sẽ, thoáng khí. Trẻ nên được tiêm phòng đầy đủ, đặc biệt là vaccine cúm, để giảm nguy cơ nhiễm virus. Nếu trẻ có dấu hiệu bệnh kéo dài (nghẹt mũi, đau họng, sốt cao trên 3 ngày), cần đưa trẻ đi khám ngay để tránh biến chứng như viêm tai giữa, viêm phổi hoặc thấp tim.

Viêm VA và viêm amidan là hai bệnh lý phổ biến ở trẻ em, nhưng có triệu chứng và cách điều trị khác nhau. Nhận biết đúng các dấu hiệu như nghẹt mũi (viêm VA) hay đau họng (viêm amidan) giúp cha mẹ đưa trẻ đi khám kịp thời và điều trị hiệu quả. Với chăm sóc đúng cách và phòng ngừa tích cực, trẻ có thể nhanh chóng hồi phục và giảm nguy cơ tái phát. Nếu có bất kỳ lo lắng nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo sức khỏe tốt nhất cho bé!

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699