1. Trẻ bị lệch vách ngăn mũi là gì?
Vách ngăn mũi là một cấu trúc mỏng gồm sụn và xương, chia khoang mũi thành hai phần đều nhau. Khi vách ngăn này không nằm ở vị trí trung tâm mà bị lệch sang một bên, được gọi là lệch vách ngăn mũi. Ở trẻ em, tình trạng này có thể xuất hiện từ khi sinh hoặc phát triển trong quá trình lớn lên.
Lệch vách ngăn mũi ở trẻ có thể ở mức độ nhẹ, không gây ảnh hưởng đáng kể, hoặc nặng, dẫn đến các vấn đề về hô hấp và sức khỏe. Theo thống kê, khoảng 80% dân số có mức độ lệch vách ngăn mũi nhất định, nhưng không phải trường hợp nào cũng cần điều trị. Đối với trẻ, việc nhận biết và theo dõi tình trạng này là cần thiết để tránh các biến chứng lâu dài.
Tình trạng lệch vách ngăn mũi có thể ảnh hưởng đến luồng không khí đi qua mũi, gây khó khăn trong việc thở hoặc dẫn đến các vấn đề khác như nhiễm trùng xoang, đau đầu hoặc ngủ ngáy. Vì vậy, các mẹ cần chú ý đến những dấu hiệu bất thường ở trẻ để đưa con đi khám kịp thời.
2. Triệu chứng thường gặp khi trẻ bị lệch vách ngăn mũi
Triệu chứng của lệch vách ngăn mũi ở trẻ có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ lệch và độ tuổi của trẻ. Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến mà các mẹ cần lưu ý:
-
Khó thở qua mũi: Trẻ có thể thở khó, đặc biệt là ở một bên mũi. Điều này thường rõ rệt hơn khi trẻ bị cảm lạnh hoặc dị ứng.
-
Ngáy khi ngủ: Lệch vách ngăn mũi có thể gây cản trở luồng không khí, khiến trẻ ngáy to hoặc thở bằng miệng khi ngủ.
-
Nhiễm trùng xoang tái phát: Trẻ bị lệch vách ngăn mũi thường dễ mắc các đợt nhiễm trùng xoang do luồng không khí không được lưu thông tốt, dẫn đến tích tụ chất nhầy.
-
Đau đầu hoặc đau mặt: Áp lực trong xoang do lệch vách ngăn có thể gây đau ở vùng trán, má hoặc quanh mắt.
-
Chảy máu cam thường xuyên: Vách ngăn lệch có thể làm cho một bên mũi khô hơn, dễ bị kích ứng và dẫn đến chảy máu cam.
Vách ngăn lệch có thể làm trẻ bị chảy máu cam thường xuyên
-
Giảm khứu giác: Ở một số trẻ lớn hơn, lệch vách ngăn mũi có thể ảnh hưởng đến khả năng ngửi.
-
Nhiễm trùng tai giữa: Tình trạng này có thể xảy ra do sự cản trở trong khoang mũi ảnh hưởng đến ống tai.
3. Nguyên nhân khiến trẻ bị lệch vách ngăn mũi
Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất là do bẩm sinh. Một số trẻ sinh ra đã có vách ngăn mũi lệch do sự phát triển không đều của cấu trúc mũi trong thai kỳ. Tình trạng này thường không được phát hiện ngay sau sinh mà chỉ rõ ràng hơn khi trẻ lớn lên hoặc qua các lần khám sức khỏe định kỳ.
Chấn thương cũng là một nguyên nhân quan trọng dẫn đến lệch vách ngăn mũi ở trẻ. Trẻ em thường hiếu động, và những va chạm trong lúc chơi đùa, té ngã hoặc tai nạn có thể làm tổn thương vùng mũi, khiến vách ngăn bị lệch.
Chơi đùa té ngã làm tổn thương vùng mũi cũng có thể khiến vách ngăn mũi lệch
Sự phát triển không đồng đều của xương và sụn trong giai đoạn trưởng thành cũng có thể dẫn đến lệch vách ngăn mũi. Khi trẻ lớn lên, xương mặt và sụn mũi phát triển nhanh chóng. Nếu quá trình này không cân đối, vách ngăn có thể bị lệch sang một bên, gây cản trở luồng không khí. Tình trạng này thường trở nên rõ rệt hơn ở độ tuổi dậy thì, khi cơ thể trẻ trải qua nhiều thay đổi.
Cuối cùng, các tình trạng như nhiễm trùng hoặc dị ứng mãn tính cũng có thể góp phần gây lệch vách ngăn mũi. Viêm mũi dị ứng kéo dài, nhiễm trùng xoang tái phát hoặc các bệnh lý tương tự có thể tạo áp lực lên vách ngăn
4. Điều trị lệch vách ngăn mũi ở trẻ
4.1. Điều Trị Không Phẫu Thuật
Đối với các trường hợp lệch nhẹ hoặc không gây triệu chứng nghiêm trọng, bác sĩ thường khuyến nghị theo dõi và điều trị triệu chứng. Các phương pháp bao gồm:
-
Thuốc điều trị triệu chứng: Thuốc xịt mũi chứa corticosteroid hoặc thuốc kháng histamin có thể được kê đơn để giảm viêm, cải thiện luồng không khí và giảm triệu chứng như nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi.
-
Rửa mũi bằng nước muối: Sử dụng dung dịch nước muối sinh lý để rửa mũi giúp làm sạch chất nhầy, giảm nguy cơ nhiễm trùng xoang và cải thiện hô hấp.
-
Tránh các tác nhân gây dị ứng: Nếu trẻ bị dị ứng, việc hạn chế tiếp xúc với bụi, phấn hoa hoặc lông động vật sẽ giúp giảm áp lực lên khoang mũi.
4.2. Phẫu Thuật Chỉnh Hình Vách Ngăn
Trong trường hợp lệch vách ngăn mũi gây ra các vấn đề nghiêm trọng như khó thở kéo dài, nhiễm trùng xoang mãn tính hoặc ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật chỉnh hình vách ngăn (septoplasty). Tuy nhiên, phẫu thuật thường được cân nhắc cẩn thận ở trẻ em vì:
-
Độ tuổi phù hợp: Phẫu thuật thường được thực hiện khi trẻ lớn hơn (thường sau 15-16 tuổi) để đảm bảo mũi đã phát triển hoàn thiện. Trong một số trường hợp đặc biệt, phẫu thuật có thể được thực hiện sớm hơn nếu tình trạng nghiêm trọng.
-
Quy trình phẫu thuật: Đây là một thủ thuật tương đối an toàn, được thực hiện dưới gây mê toàn thân. Bác sĩ sẽ điều chỉnh lại vách ngăn để cải thiện luồng không khí.
-
Hồi phục: Thời gian hồi phục thường kéo dài từ 1-2 tuần. Trẻ cần được nghỉ ngơi, tránh các hoạt động mạnh và giữ mũi sạch sẽ theo hướng dẫn của bác sĩ.
Lệch vách ngăn mũi ở trẻ không phải là tình trạng hiếm gặp, nhưng với sự quan tâm và chăm sóc đúng cách, các mẹ có thể giúp con vượt qua vấn đề này một cách hiệu quả. Việc nhận biết sớm triệu chứng, hiểu rõ nguyên nhân và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp trẻ có một hệ hô hấp khỏe mạnh và chất lượng cuộc sống tốt hơn. Nếu nghi ngờ con mình có dấu hiệu lệch vách ngăn mũi, hãy đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị kịp thời. Hãy luôn đồng hành và chăm sóc sức khỏe cho con một cách chu đáo!
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
- Fanpage của Dr Thắng
1. Ths. BS Vũ Công Thắng :
https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN
2. Bác sĩ Thắng:
https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN
3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:
https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN
- Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
- Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
- Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
- Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699