Trẻ bị lưỡi trắng kèm hôi miệng: Nguyên nhân và cách xử lý hiệu quả

1. Lưỡi trắng kèm hôi miệng ở trẻ là gì?

Lưỡi trắng xảy ra khi trên bề mặt lưỡi tích tụ vi khuẩn, tế bào chết, hoặc cặn thức ăn, tạo thành một lớp phủ màu trắng hoặc vàng nhạt. Hôi miệng, hay còn gọi là chứng hôi miệng (halitosis), là tình trạng hơi thở có mùi khó chịu do vi khuẩn trong miệng hoặc các vấn đề tiêu hóa. Ở trẻ em, lưỡi trắng và hôi miệng thường liên quan đến vệ sinh răng miệng không đúng cách, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe như nhiễm nấm, rối loạn tiêu hóa, hoặc viêm nhiễm. Việc nhận biết và xử lý sớm là rất quan trọng để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe và sự tự tin của trẻ.

2. Nguyên nhân gây lưỡi trắng kèm hôi miệng ở trẻ

2.1. Vệ sinh răng miệng kém

Nguyên nhân phổ biến nhất là trẻ không được vệ sinh răng miệng đúng cách. Thức ăn thừa, sữa, hoặc mảng bám tích tụ trên lưỡi và răng tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, dẫn đến lưỡi trắng và hôi miệng. Trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh, thường không tự chải răng, nên phụ huynh cần hỗ trợ vệ sinh kỹ lưỡng.

Vệ sinh răng miệng kém tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển dẫn đến lưỡi trắng kèm hôi miệng ở trẻ

2.2. Nhiễm nấm miệng (tưa lưỡi)

Tưa lưỡi do nấm Candida albicans là nguyên nhân phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nấm này phát triển quá mức tạo ra các mảng trắng trên lưỡi, nướu, hoặc bên trong má, kèm theo mùi hôi. Tình trạng này thường xảy ra ở trẻ dùng kháng sinh lâu dài, trẻ có hệ miễn dịch yếu, hoặc do vệ sinh bình sữa không sạch.

2.3. Mất nước hoặc khô miệng

Trẻ không uống đủ nước hoặc bị mất nước do sốt, tiêu chảy có thể dẫn đến khô miệng. Khi nước bọt giảm, vi khuẩn dễ tích tụ trên lưỡi, gây ra lưỡi trắng và hôi miệng. Khô miệng cũng có thể do trẻ thở bằng miệng khi bị nghẹt mũi.

2.4. Rối loạn tiêu hóa

Các vấn đề như trào ngược dạ dày, loạn khuẩn đường ruột, hoặc táo bón có thể gây hôi miệng và lưỡi trắng ở trẻ. Vi khuẩn hoặc axit từ dạ dày trào ngược lên miệng làm thay đổi môi trường miệng, dẫn đến mùi hôi và lớp phủ trên lưỡi.

2.5. Nhiễm trùng hoặc bệnh lý

Nhiễm trùng đường hô hấp (như viêm họng, viêm amidan) hoặc các bệnh lý như sâu răng, viêm nướu cũng có thể gây lưỡi trắng và hôi miệng. Vi khuẩn hoặc mủ từ các ổ nhiễm trùng tạo ra mùi hôi khó chịu.

3. Cách xử lý lưỡi trắng kèm hôi miệng ở trẻ tại nhà

3.1. Vệ sinh răng miệng đúng cách

Trẻ sơ sinh: Sử dụng gạc y tế sạch nhúng nước muối sinh lý hoặc nước ấm để lau lưỡi, nướu và bên trong má của bé sau mỗi lần bú. Lau nhẹ nhàng để tránh làm tổn thương lưỡi.
Trẻ lớn hơn: Hướng dẫn trẻ chải răng 2 lần/ngày bằng bàn chải mềm và kem đánh răng dành cho trẻ (lượng nhỏ bằng hạt gạo cho trẻ dưới 3 tuổi). Sử dụng bàn chải lưỡi hoặc mặt sau của bàn chải để cạo nhẹ lớp phủ trên lưỡi.
Nước súc miệng: Với trẻ lớn, dùng nước súc miệng không cồn dành cho trẻ để làm sạch miệng.

Cha mẹ dùng gạc hoặc bàn chải phù hợp với trẻ để làm sạch miệng

3.2. Điều trị tưa lưỡi

Nếu nghi ngờ trẻ bị tưa lưỡi do nấm, cha mẹ có thể:

Lau lưỡi bằng dung dịch nước muối sinh lý hoặc thuốc chống nấm (như nystatin) theo chỉ định của bác sĩ.
Vệ sinh bình sữa, núm ti giả, và đồ chơi của trẻ để tránh tái nhiễm nấm.
Với trẻ bú mẹ, mẹ cũng cần vệ sinh núm vú trước và sau khi cho bú.

3.3. Bù nước đầy đủ

Khuyến khích trẻ uống đủ nước để tránh khô miệng. Trẻ sơ sinh nên được bú mẹ thường xuyên, vì sữa mẹ chứa kháng thể giúp chống lại vi khuẩn và nấm. Với trẻ lớn, bổ sung nước lọc, nước trái cây pha loãng, hoặc canh loãng để giữ độ ẩm cho miệng.

3.4. Điều chỉnh chế độ ăn

Hạn chế đồ ngọt, thực phẩm chế biến sẵn như bánh kẹo, nước ngọt, vì chúng tạo môi trường cho vi khuẩn phát triển.
Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ như rau củ, trái cây (táo, cà rốt) để kích thích tiết nước bọt và làm sạch miệng tự nhiên.
Nếu nghi ngờ dị ứng thực phẩm, theo dõi và loại bỏ thực phẩm nghi ngờ, đồng thời tham khảo ý kiến bác sĩ.

3.5. Giữ vệ sinh môi trường

Đảm bảo bình sữa, núm ti, và dụng cụ ăn uống của trẻ được tiệt trùng kỹ lưỡng.
Rửa tay sạch trước khi chăm sóc trẻ để tránh lây nhiễm vi khuẩn hoặc nấm.
Giữ phòng ngủ thoáng mát, sạch sẽ để trẻ không bị nghẹt mũi, dẫn đến thở bằng miệng.

Lưỡi trắng kèm hôi miệng ở trẻ là vấn đề phổ biến nhưng có thể được xử lý hiệu quả nếu phụ huynh nhận biết sớm và áp dụng các biện pháp phù hợp. Từ việc vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng, điều chỉnh chế độ ăn, đến bổ sung nước và men vi sinh, mỗi bước đều góp phần giúp trẻ thoải mái và khỏe mạnh. Quan trọng nhất, cha mẹ cần kiên nhẫn và theo dõi sát sao tình trạng của trẻ. Nếu các triệu chứng không cải thiện hoặc có dấu hiệu nghiêm trọng, hãy đưa trẻ đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị chuyên sâu. Với sự chăm sóc đúng cách, trẻ sẽ sớm có hơi thở thơm tho và nụ cười rạng rỡ.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699