Trẻ bị sốt co giật: Cha mẹ cần bình tĩnh xử lý thế nào?

1. Dấu hiệu cho thấy trẻ bị sốt co giật

Sốt co giật thường xảy ra ở trẻ từ 6 tháng đến 5 tuổi, đặc biệt là trẻ từ 1-3 tuổi, khi hệ thần kinh của trẻ còn chưa phát triển hoàn thiện. Tình trạng này thường được kích hoạt bởi sốt cao, thường trên 38°C, do nhiễm virus, vi khuẩn hoặc các nguyên nhân khác như sau tiêm phòng. Dưới đây là những dấu hiệu điển hình của sốt co giật mà cha mẹ cần lưu ý:

Sốt co giật thường xảy ra ở trẻ nhỏ khi hệ thần kinh của trẻ chưa phát triển hoàn thiện

Co giật toàn thân hoặc cục bộ: Trẻ có thể bị co giật toàn thân, với các cơ bắp co bóp mạnh, hoặc chỉ co giật ở một phần cơ thể như tay, chân, hoặc mặt. Cơ thể trẻ có thể run rẩy, giật từng cơn hoặc cứng đờ.
Mất ý thức: Trẻ có thể mất ý thức trong cơn co giật, không phản ứng khi gọi tên hoặc kích thích. Một số trẻ có thể lơ mơ hoặc ngủ thiếp đi sau cơn co giật.
Mắt bất thường: Mắt trẻ có thể trợn ngược, nhìn chằm chằm vào một điểm, hoặc nháy liên tục trong cơn co giật.
Thở bất thường: Trẻ có thể thở nhanh, thở gấp hoặc tạm ngừng thở trong vài giây, khiến da mặt tím tái.
Sốt cao trước hoặc trong cơn co giật: Sốt co giật thường liên quan đến tình trạng sốt cao đột ngột, đặc biệt khi nhiệt độ cơ thể tăng nhanh trong thời gian ngắn.

Ngoài ra, trẻ có thể có các dấu hiệu đi kèm như mệt mỏi, quấy khóc, hoặc nôn mửa trước hoặc sau cơn co giật. Cha mẹ cần chú ý quan sát các dấu hiệu này để nhận biết và xử lý kịp thời.

2. Diễn tiến của sốt co giật ở trẻ

Sốt co giật ở trẻ thường được chia thành hai loại chính: sốt co giật đơn giản và sốt co giật phức tạp. Hiểu được diễn tiến của từng loại sẽ giúp cha mẹ đánh giá mức độ nghiêm trọng và đưa ra cách xử lý phù hợp.

2.1. Sốt co giật đơn giản:

Thời gian: Cơn co giật kéo dài dưới 5 phút, thường chỉ vài giây đến 2-3 phút.
Tính chất: Co giật toàn thân, đối xứng, không tập trung ở một vùng cơ thể.
Tần suất: Thường chỉ xảy ra một lần trong vòng 24 giờ.
Hậu quả: Sau cơn co giật, trẻ thường tỉnh táo trở lại, có thể mệt mỏi hoặc buồn ngủ nhưng không có dấu hiệu tổn thương thần kinh lâu dài.
Nguyên nhân: Thường do sốt cao đột ngột, đặc biệt trong các bệnh nhiễm trùng như viêm họng, viêm tai giữa, hoặc nhiễm virus thông thường.

2.2. Sốt co giật phức tạp:

Thời gian: Cơn co giật kéo dài trên 15 phút hoặc tái phát nhiều lần trong 24 giờ.
Tính chất: Co giật có thể chỉ ở một phần cơ thể hoặc không đối xứng.
Hậu quả: Trẻ có thể mất ý thức lâu hơn hoặc có dấu hiệu bất thường sau cơn co giật, như lơ mơ kéo dài, yếu một bên cơ thể, hoặc khó thở.
Nguyên nhân: Có thể liên quan đến các vấn đề nghiêm trọng hơn như viêm màng não, viêm não, hoặc tiền sử gia đình có bệnh động kinh.

3. Cha mẹ cần xử lý thế nào khi trẻ bị sốt co giật

Khi trẻ bị sốt co giật, việc giữ bình tĩnh là yếu tố quan trọng nhất để cha mẹ có thể xử lý tình huống một cách an toàn và hiệu quả. Dưới đây là các hướng dẫn chi tiết, cụ thể để cha mẹ dễ dàng áp dụng.

Trong lúc trẻ đang co giật, cha mẹ cần ưu tiên đảm bảo an toàn cho trẻ. Đầu tiên, hãy đặt trẻ nằm nghiêng trên một bề mặt phẳng và mềm, như giường hoặc thảm, để tránh nguy cơ té ngã hoặc va đập. Một sai lầm phổ biến là cố nhét khăn hoặc vật cứng vào miệng trẻ để tránh cắn lưỡi, nhưng điều này không cần thiết và có thể gây tổn thương miệng hoặc nghẹt thở. Cha mẹ cần theo dõi thời gian cơn co giật diễn ra, ghi lại thời điểm bắt đầu và kết thúc. Nếu cơn co giật kéo dài quá 5 phút, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.

Sau khi cơn co giật kết thúc, cha mẹ cần tập trung hạ sốt và chăm sóc trẻ. Dùng khăn ấm lau người trẻ ở các vùng như nách, bẹn, cổ để giúp hạ nhiệt độ cơ thể. Có thể sử dụng thuốc hạ sốt như paracetamol hoặc ibuprofen theo liều lượng được bác sĩ hướng dẫn. Lưu ý, không nên tắm trẻ bằng nước lạnh hoặc chườm đá, vì điều này có thể gây sốc nhiệt, khiến tình trạng trở nên tồi tệ hơn. Sau đó, hãy để trẻ nghỉ ngơi ở nơi thoáng mát, yên tĩnh và tiếp tục theo dõi tình trạng của trẻ.

Hạ sốt cho bé theo hướng dẫn của bác sĩ nếu cần

Việc đưa trẻ đến bác sĩ là cần thiết, ngay cả khi cơn co giật đã ngừng. Cha mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để kiểm tra nguyên nhân gây sốt và đánh giá nguy cơ tái phát. Đặc biệt, nếu trẻ có cơn co giật kéo dài, tái phát nhiều lần trong 24 giờ, hoặc có các dấu hiệu bất thường như lơ mơ kéo dài, yếu cơ, hoặc khó thở, cần nhập viện ngay lập tức.

Sốt co giật ở trẻ em là một tình trạng đáng lo ngại nhưng thường không nguy hiểm nếu được xử lý đúng cách. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu, hiểu rõ diễn tiến và áp dụng các biện pháp xử lý kịp thời sẽ giúp cha mẹ bảo vệ trẻ an toàn. Quan trọng nhất, cha mẹ cần giữ bình tĩnh, tránh hoảng loạn và phối hợp với bác sĩ để đảm bảo trẻ được chăm sóc tốt nhất. Nếu trẻ có dấu hiệu sốt cao hoặc co giật bất thường, đừng ngần ngại liên hệ với cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị kịp thời.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699