logo
  • Thạc sĩ Bác sĩ
  • Vũ Công Thắng
  • Chăm con đơn giản cùng BS Thắng

Vì sao hệ miễn dịch của trẻ bị suy yếu?

Hệ miễn dịch của trẻ em đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, vi-rút và nấm. Tuy nhiên, không phải lúc nào hệ miễn dịch của trẻ cũng hoạt động hiệu quả. Nhiều yếu tố có thể khiến hệ miễn dịch của trẻ bị suy yếu, dẫn đến nguy cơ mắc bệnh thường xuyên hơn. Vậy đâu là những nguyên nhân chính gây ra tình trạng này? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

1. Vì sao hệ miễn dịch của trẻ bị suy yếu?

1.1. Hệ Miễn Dịch Của Trẻ Chưa Phát Triển Hoàn Thiện

Hệ miễn dịch của trẻ, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, vẫn đang trong giai đoạn phát triển. Khi mới sinh, trẻ chủ yếu dựa vào kháng thể từ mẹ truyền qua nhau thai hoặc sữa mẹ để chống lại các tác nhân gây bệnh. Tuy nhiên, những kháng thể này dần mất đi trong vài tháng đầu đời, trong khi hệ miễn dịch riêng của trẻ chưa phát triển đầy đủ. Điều này khiến trẻ dễ bị nhiễm trùng hơn, đặc biệt là các bệnh về đường hô hấp và tiêu hóa.

Theo các chuyên gia, hệ miễn dịch của trẻ chỉ bắt đầu trưởng thành từ khoảng 2-3 tuổi và tiếp tục hoàn thiện đến khi trẻ bước vào tuổi dậy thì. Trong giai đoạn này, trẻ dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài, làm suy giảm khả năng miễn dịch.

1.2. Thiếu Hụt Dinh Dưỡng

Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và tăng cường hệ miễn dịch. Ở trẻ em, chế độ ăn thiếu các chất dinh dưỡng thiết yếu như vitamin A, C, D, kẽm, sắt và protein có thể làm suy yếu khả năng phòng vệ của cơ thể. Ví dụ:

Thiếu hụt dinh dưỡng là một trong những nguyên nhân khiến hệ miễn dịch của trẻ bị suy yếu

  • Vitamin C: Giúp kích thích sản xuất tế bào bạch cầu, tăng khả năng chống lại vi-rút và vi khuẩn.

  • Vitamin D: Hỗ trợ kích hoạt các tế bào miễn dịch và giảm nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp.

  • Kẽm và sắt: Thiếu hụt các khoáng chất này có thể làm giảm chức năng của tế bào miễn dịch.

Trẻ em bị suy dinh dưỡng, ăn uống thiếu cân bằng hoặc kén ăn thường có hệ miễn dịch yếu hơn, dẫn đến việc dễ mắc các bệnh như cảm cúm, tiêu chảy hoặc nhiễm trùng da.

1.3. Thiếu Ngủ Và Lối Sống Không Lành Mạnh

Giấc ngủ là thời gian cơ thể tái tạo và củng cố hệ miễn dịch. Ở trẻ em, thiếu ngủ hoặc ngủ không đủ giấc có thể làm giảm khả năng sản xuất cytokine – một loại protein quan trọng giúp chống lại nhiễm trùng. Theo nghiên cứu, trẻ em cần ngủ từ 9-11 tiếng mỗi ngày, tùy thuộc vào độ tuổi. Việc thức khuya, sử dụng thiết bị điện tử quá nhiều hoặc lịch trình sinh hoạt không ổn định có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hệ miễn dịch của trẻ.

Ngoài ra, việc ít vận động, không tập thể dục hoặc tiếp xúc quá ít với ánh sáng tự nhiên cũng làm giảm khả năng miễn dịch. Trẻ em cần được khuyến khích tham gia các hoạt động thể chất để tăng cường sức khỏe tổng thể.

1.4. Tiếp Xúc Với Môi Trường Ô Nhiễm

Môi trường sống cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hệ miễn dịch của trẻ. Trẻ em sống trong khu vực có không khí ô nhiễm, khói bụi, hoặc tiếp xúc thường xuyên với hóa chất độc hại (như thuốc trừ sâu, chất tẩy rửa) có nguy cơ suy giảm chức năng miễn dịch cao hơn. Ô nhiễm không khí có thể gây viêm đường hô hấp, làm suy yếu hàng rào bảo vệ tự nhiên của cơ thể.

Ngoài ra, việc tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động cũng là một nguyên nhân lớn khiến hệ miễn dịch của trẻ bị tổn hại. Các chất độc trong khói thuốc có thể làm giảm khả năng chống lại vi khuẩn và vi-rút, đặc biệt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động cũng là một nguyên nhân lớn khiến hệ miễn dịch của trẻ bị tổn hại

1.5. Sử Dụng Thuốc Kháng Sinh Quá Mức

Việc lạm dụng thuốc kháng sinh ở trẻ em là một vấn đề phổ biến ở nhiều gia đình. Sử dụng kháng sinh không đúng cách hoặc quá thường xuyên có thể làm suy yếu hệ vi sinh vật đường ruột – một yếu tố quan trọng trong việc duy trì hệ miễn dịch. Hệ vi sinh vật đường ruột giúp cân bằng các phản ứng miễn dịch và bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh. Khi hệ vi sinh bị mất cân bằng, trẻ dễ bị nhiễm trùng hơn.

Cha mẹ nên tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ khi sử dụng kháng sinh và tránh tự ý mua thuốc cho trẻ.

1.6. Bệnh Lý Nền Và Các Yếu Tố Di Truyền

Một số trẻ em có hệ miễn dịch yếu do các bệnh lý nền hoặc yếu tố di truyền. Các bệnh như tiểu đường, bệnh tự miễn, hoặc suy giảm miễn dịch bẩm sinh (SCID) có thể làm giảm khả năng chống lại nhiễm trùng. Ngoài ra, trẻ sinh non hoặc có cân nặng sơ sinh thấp cũng có nguy cơ cao bị suy yếu hệ miễn dịch.

Nếu gia đình có tiền sử mắc các bệnh liên quan đến miễn dịch, cha mẹ nên đưa trẻ đi kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn.

1.7. Thiếu Tiêm Phòng Vắc-Xin

Tiêm phòng vắc-xin là cách hiệu quả để tăng cường hệ miễn dịch của trẻ, giúp cơ thể nhận biết và chống lại các tác nhân gây bệnh nguy hiểm. Việc không tiêm phòng đầy đủ hoặc bỏ qua các mũi tiêm nhắc lại có thể khiến trẻ dễ mắc các bệnh như sởi, quai bị, hoặc ho gà. Cha mẹ cần tuân thủ lịch tiêm chủng quốc gia để bảo vệ trẻ một cách toàn diện.

2. Cách Tăng Cường Hệ Miễn Dịch Cho Trẻ

Để cải thiện hệ miễn dịch của trẻ, cha mẹ có thể áp dụng một số biện pháp sau:

  • Chế độ ăn uống cân bằng: Bổ sung thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất như trái cây, rau xanh, sữa chua, và các loại hạt.

  • Khuyến khích vận động: Cho trẻ tham gia các hoạt động ngoài trời như chạy nhảy, đạp xe để tăng cường sức khỏe.

  • Đảm bảo giấc ngủ: Tạo thói quen ngủ đúng giờ và đủ giấc cho trẻ.

  • Giữ vệ sinh môi trường sống: Hạn chế trẻ tiếp xúc với khói bụi, hóa chất độc hại, và khói thuốc lá.

  • Tiêm phòng đầy đủ: Đưa trẻ đi tiêm vắc-xin theo lịch trình khuyến cáo.

  • Hỗ trợ tâm lý: Tạo môi trường sống vui vẻ, khuyến khích trẻ chia sẻ cảm xúc.

Hệ miễn dịch của trẻ bị suy yếu có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, từ yếu tố tự nhiên như sự chưa trưởng thành của hệ miễn dịch đến các tác nhân bên ngoài như dinh dưỡng, môi trường sống, và stress. Hiểu rõ những nguyên nhân này sẽ giúp cha mẹ có các biện pháp phù hợp để bảo vệ và tăng cường sức khỏe cho trẻ. Một chế độ sống lành mạnh, kết hợp với sự chăm sóc y tế đúng cách, sẽ giúp trẻ có một hệ miễn dịch khỏe mạnh, sẵn sàng đối phó với các tác nhân gây bệnh.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

  • Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng: 

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng: 

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

  • Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
  • Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội. 
  • Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
  • Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699