Viêm dạ dày ruột ở trẻ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

1. Thế nào là viêm dạ dày ruột ở trẻ

Viêm dạ dày ruột ở trẻ, còn được gọi là viêm dạ dày ruột cấp tính, là tình trạng viêm nhiễm ở niêm mạc dạ dày và ruột, dẫn đến rối loạn tiêu hóa. Bệnh thường xảy ra do nhiễm virus, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng, gây ra các triệu chứng như tiêu chảy, nôn mửa, đau bụng và đôi khi sốt. Ở trẻ em, hệ miễn dịch và hệ tiêu hóa còn non yếu, khiến trẻ dễ mắc bệnh hơn so với người lớn.

Viêm dạ dày ruột khiến trẻ bị rối loạn tiêu hóa

Viêm dạ dày ruột có thể kéo dài từ vài ngày đến một tuần, tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng. Mặc dù phần lớn các trường hợp tự khỏi mà không cần điều trị đặc hiệu, bệnh có thể gây mất nước nghiêm trọng ở trẻ nếu không được xử lý kịp thời. Do đó, cha mẹ cần nhận biết sớm các dấu hiệu và có biện pháp chăm sóc phù hợp để đảm bảo sức khỏe cho trẻ.

2. Nguyên nhân và triệu chứng viêm dạ dày ruột ở trẻ

2.1. Nguyên nhân gây viêm dạ dày ruột ở trẻ

Viêm dạ dày ruột ở trẻ có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

Nhiễm virus: Virus là nguyên nhân phổ biến nhất, đặc biệt là rotavirus và norovirus. Rotavirus thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi và là nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy nặng ở trẻ em. Norovirus thường gây ra các đợt dịch viêm dạ dày ruột ở trường học hoặc nhà trẻ.
Nhiễm vi khuẩn: Các loại vi khuẩn như Escherichia coli (E. coli), Salmonella, Shigella hoặc Campylobacter có thể gây viêm dạ dày ruột, thường liên quan đến thực phẩm hoặc nước bị ô nhiễm. Những trường hợp này có thể nghiêm trọng hơn và cần điều trị y tế.
Ký sinh trùng: Ký sinh trùng như Giardia lamblia có thể gây viêm dạ dày ruột, đặc biệt ở những khu vực có nguồn nước không sạch.
Ngộ độc thực phẩm: Ăn phải thực phẩm hỏng hoặc nhiễm độc tố từ vi khuẩn (như Staphylococcus aureus) cũng có thể gây ra các triệu chứng tương tự.

Bệnh thường lây lan qua đường tiêu hóa, như tiếp xúc với phân hoặc chất nôn của người bệnh, sử dụng thực phẩm/nước nhiễm khuẩn, hoặc không vệ sinh tay đúng cách. Trẻ em ở nhà trẻ hoặc trường học có nguy cơ cao hơn do tiếp xúc gần gũi với các trẻ khác.

2.2. Triệu chứng của viêm dạ dày ruột ở trẻ

Các triệu chứng của viêm dạ dày ruột ở trẻ thường xuất hiện đột ngột và bao gồm:

Tiêu chảy: Phân lỏng, đi ngoài nhiều lần trong ngày, đôi khi có lẫn chất nhầy hoặc máu (trong trường hợp nhiễm vi khuẩn nặng).
Nôn mửa: Trẻ có thể nôn nhiều lần, đặc biệt trong vài ngày đầu của bệnh.
Đau bụng: Trẻ thường cảm thấy đau quặn bụng hoặc khó chịu ở vùng bụng.
Sốt: Sốt nhẹ đến cao, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh.
Mệt mỏi và mất nước: Trẻ có thể trở nên lờ đờ, khát nước, môi khô, mắt trũng hoặc tiểu ít do mất nước.
Chán ăn: Trẻ thường không muốn ăn hoặc uống do cảm giác khó chịu.

3. Cách điều trị hiệu quả tình trạng viêm dạ dày ruột ở trẻ

Việc điều trị viêm dạ dày ruột ở trẻ tập trung vào việc giảm triệu chứng, ngăn ngừa mất nước và hỗ trợ cơ thể trẻ phục hồi. Dưới đây là các bước xử lý hiệu quả:

3.1. Bù nước và điện giải

Mất nước là vấn đề nghiêm trọng nhất khi trẻ bị viêm dạ dày ruột. Cha mẹ cần bổ sung nước và điện giải bằng cách cho trẻ uống dung dịch bù nước có thể mua tại các hiệu thuốc. Dung dịch này chứa các chất điện giải như natri, kali và glucose, giúp bù lại lượng chất lỏng bị mất do tiêu chảy và nôn mửa. Cho trẻ uống từng ngụm nhỏ, thường xuyên để tránh kích thích thêm nôn mửa. Tránh sử dụng nước ngọt, nước trái cây hoặc đồ uống có gas vì chúng có thể làm tiêu chảy nặng hơn.

Bổ sung nước và điện giải giúp bé bù lại lượng chất lỏng bị mất khi nôn và tiêu chảy

3.2. Chế độ ăn uống phù hợp

Khi trẻ bị viêm dạ dày ruột, cha mẹ nên tiếp tục cho trẻ ăn các loại thực phẩm dễ tiêu hóa như cháo loãng, súp, khoai tây nghiền hoặc chuối chín. Trẻ bú mẹ nên tiếp tục được cho bú thường xuyên, vì sữa mẹ cung cấp dinh dưỡng và tăng cường miễn dịch. Tránh cho trẻ ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ, đồ chiên rán hoặc thực phẩm chứa nhiều đường. Sau khi triệu chứng cải thiện, dần dần đưa trẻ trở lại chế độ ăn bình thường.

3.3. Theo dõi và chăm sóc tại nhà

Cha mẹ cần theo dõi sát sao tình trạng của trẻ, đặc biệt là các dấu hiệu mất nước. Đảm bảo trẻ được nghỉ ngơi đầy đủ và giữ vệ sinh sạch sẽ để tránh lây nhiễm thêm. Rửa tay thường xuyên cho cả trẻ và người chăm sóc để ngăn ngừa lây lan vi khuẩn hoặc virus. Nếu trẻ sốt cao, có thể sử dụng thuốc hạ sốt như paracetamol theo chỉ dẫn của bác sĩ, nhưng cần đảm bảo liều lượng phù hợp với cân nặng và độ tuổi của trẻ.

Viêm dạ dày ruột ở trẻ là một bệnh lý phổ biến nhưng có thể kiểm soát được nếu được phát hiện và xử lý kịp thời. Hiểu rõ nguyên nhân, cùng với các triệu chứng sẽ giúp cha mẹ chăm sóc trẻ đúng cách. Việc bù nước, duy trì chế độ ăn phù hợp và theo dõi sát sao là chìa khóa để điều trị hiệu quả. Nếu trẻ có dấu hiệu mất nước nghiêm trọng hoặc triệu chứng kéo dài, hãy đưa trẻ đến bác sĩ ngay. Với các biện pháp phòng ngừa như tiêm vắc-xin và giữ vệ sinh, cha mẹ có thể giảm thiểu nguy cơ viêm dạ dày ruột và bảo vệ sức khỏe cho trẻ.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699