Cách phòng ngừa viêm gan B cho trẻ từ khi chào đời

1. Viêm gan B là gì và tại sao trẻ sơ sinh dễ bị lây nhiễm?

Viêm gan B là một bệnh truyền nhiễm ảnh hưởng đến gan, do virus HBV gây ra. Virus này lây truyền qua máu, dịch cơ thể, hoặc từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở. Trẻ sơ sinh có nguy cơ lây nhiễm cao nếu mẹ bị nhiễm HBV, đặc biệt trong trường hợp mẹ có tải lượng virus cao (HBeAg dương tính). Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 90% trẻ sơ sinh bị lây nhiễm HBV sẽ tiến triển thành viêm gan B mạn tính nếu không được can thiệp kịp thời, so với chỉ 5-10% ở người lớn.

Việc phòng ngừa viêm gan B cho trẻ từ khi chào đời là cần thiết vì hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh còn non yếu, không đủ khả năng chống lại virus. Nếu không được bảo vệ, trẻ có thể mang virus suốt đời, dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng sau này.

2. Các biện pháp phòng ngừa viêm gan B cho trẻ từ khi chào đời

Để bảo vệ trẻ khỏi viêm gan B, cần áp dụng các biện pháp phòng ngừa ngay từ lúc sinh và tiếp tục trong những năm đầu đời. Dưới đây là các bước cụ thể:

2.1. Tiêm vắc-xin viêm gan B ngay sau sinh

Tiêm vắc-xin viêm gan B là biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa lây nhiễm virus HBV cho trẻ. Theo khuyến cáo của WHO và Bộ Y tế Việt Nam, trẻ sơ sinh cần được tiêm mũi vắc-xin viêm gan B đầu tiên trong vòng 24 giờ sau sinh. Liều vắc-xin này, thường được gọi là “liều sơ sinh,” giúp kích thích hệ miễn dịch của trẻ tạo ra kháng thể chống lại virus.

Tiêm vắc-xin viêm gan B là biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa lây nhiễm virus HBV cho trẻ.

Lịch tiêm vắc-xin viêm gan B:

Mũi 1: Trong vòng 24 giờ sau sinh.
Mũi 2: Khi trẻ được 1-2 tháng tuổi.
Mũi 3: Khi trẻ được 6-18 tháng tuổi (thường kết hợp trong vắc-xin 6 trong 1 hoặc 5 trong 1).
Một số trường hợp có thể cần mũi nhắc lại tùy theo hướng dẫn của bác sĩ.

Vắc-xin viêm gan B an toàn và hiệu quả cao, với tỷ lệ bảo vệ lên đến 95% nếu trẻ được tiêm đầy đủ và đúng lịch. Cha mẹ cần đảm bảo đưa trẻ đến các cơ sở y tế uy tín để tiêm vắc-xin đúng thời điểm.

2.2. Tiêm globulin miễn dịch viêm gan B (HBIG) cho trẻ có mẹ nhiễm HBV

Nếu mẹ được chẩn đoán mắc viêm gan B (HBsAg dương tính), trẻ cần được tiêm globulin miễn dịch viêm gan B (HBIG) ngay sau sinh, cùng với liều vắc-xin viêm gan B đầu tiên. HBIG cung cấp kháng thể tức thời để bảo vệ trẻ khỏi virus trong những giờ đầu đời, khi nguy cơ lây truyền từ mẹ sang con là cao nhất. HBIG thường được tiêm trong vòng 12-24 giờ sau sinh, kết hợp với vắc-xin để tăng hiệu quả bảo vệ.

2.3. Kiểm tra tình trạng viêm gan B của mẹ trước sinh

Việc xét nghiệm viêm gan B cho mẹ trong thai kỳ là bước quan trọng để đánh giá nguy cơ lây truyền cho trẻ. Các xét nghiệm như HBsAg, HBeAg và tải lượng virus HBV sẽ giúp bác sĩ xác định mức độ nguy cơ và đưa ra phác đồ phòng ngừa phù hợp. Nếu mẹ có kết quả xét nghiệm dương tính, bác sĩ sẽ tư vấn về việc sử dụng vắc-xin và HBIG cho trẻ ngay sau sinh, cũng như các biện pháp theo dõi sau đó.

2.4. Hạn chế lây truyền trong quá trình sinh nở

Virus HBV có thể lây từ mẹ sang con qua máu hoặc dịch cơ thể trong quá trình sinh. Để giảm nguy cơ này, các bác sĩ có thể áp dụng một số biện pháp như:

Tránh các thủ thuật xâm lấn không cần thiết trong khi sinh (ví dụ: cắt tầng sinh môn nếu không cần thiết).
Làm sạch ngay máu và dịch cơ thể của trẻ sau sinh để giảm nguy cơ tiếp xúc với virus. Trong một số trường hợp, nếu mẹ có tải lượng virus cao, bác sĩ có thể cân nhắc dùng thuốc kháng virus (như tenofovir) trong tam cá nguyệt thứ ba để giảm nguy cơ lây truyền.

2.5. Nuôi con bằng sữa mẹ an toàn

Mẹ nhiễm viêm gan B vẫn có thể cho con bú sữa mẹ mà không làm tăng nguy cơ lây truyền virus, miễn là trẻ được tiêm vắc-xin và HBIG đúng cách. Virus HBV không lây qua sữa mẹ, nhưng mẹ cần đảm bảo vệ sinh sạch sẽ, đặc biệt nếu núm vú bị nứt hoặc chảy máu. Trong trường hợp này, mẹ có thể vắt sữa và cho bé bú bình để giảm nguy cơ tiếp xúc với máu.

Mẹ nhiễm viêm gan B vẫn có thể cho bé bú sữa mẹ mà không làm tăng nguy cơ mắc viêm gan B ở trẻ

Phòng ngừa viêm gan B cho trẻ từ khi chào đời là một trong những biện pháp quan trọng nhất để bảo vệ sức khỏe của bé. Với việc tiêm vắc-xin đúng lịch, sử dụng HBIG khi cần thiết, kiểm tra tình trạng của mẹ và áp dụng các biện pháp chăm sóc an toàn, cha mẹ có thể giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm HBV cho trẻ. Hãy phối hợp chặt chẽ với bác sĩ và tuân thủ các hướng dẫn y tế để đảm bảo trẻ được bảo vệ tốt nhất. Một khởi đầu khỏe mạnh sẽ là nền tảng vững chắc cho sự phát triển toàn diện của trẻ trong tương lai.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699