Ngực mẹ có cục cứng sau sinh: 5 nguyên nhân phổ biến

1. Ngực Có Cục Cứng Sau Sinh Là Gì?

Cục cứng ở ngực sau sinh là tình trạng mẹ cảm nhận được một hoặc nhiều khối cứng trong tuyến vú, thường đi kèm với cảm giác đau, căng tức hoặc sưng đỏ. Các cục này có thể xuất hiện ở một hoặc cả hai bên ngực, với kích thước và mức độ đau khác nhau. Tình trạng này thường liên quan đến quá trình sản xuất sữa, nhưng đôi khi cũng có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng hơn. Hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp mẹ xử lý kịp thời và tránh các biến chứng.

2. 5 Nguyên Nhân Phổ Biến Gây Cục Cứng Ở Ngực Sau Sinh

Tắc ống sữa là nguyên nhân phổ biến nhất khiến ngực mẹ có cục cứng sau sinh. Tình trạng này xảy ra khi sữa tích tụ trong ống dẫn sữa, tạo thành khối cứng, gây đau khi chạm hoặc ấn vào ngực. Các triệu chứng thường gặp bao gồm đau tức ngực, căng cứng và đôi khi kèm theo sốt nhẹ.

Tắc sữa là nguyên nhân phổ biến khiến ngực mẹ có cục cứng sau sinh

Căng tức ngực xảy ra khi tuyến vú sản xuất quá nhiều sữa so với nhu cầu bú của trẻ, dẫn đến ngực căng cứng và đau. Đây là hiện tượng thường thấy trong tuần đầu sau sinh, khi cơ thể mẹ đang điều chỉnh lượng sữa. Triệu chứng bao gồm ngực sưng, nặng và cảm giác khó chịu khi chạm vào.

Viêm vú là tình trạng nhiễm trùng tuyến vú, gây ra cục cứng, sưng đỏ và đau ở ngực. Thường kèm theo sốt, mệt mỏi và cảm giác nóng tại vùng bị ảnh hưởng. Nguyên nhân có thể do vi khuẩn xâm nhập qua núm vú bị nứt hoặc do tắc ống sữa không được xử lý kịp thời.

U nang tuyến vú là các khối u lành tính chứa chất lỏng hoặc mô, gây ra cục cứng trong ngực. Chúng thường xuất hiện do thay đổi nội tiết tố sau sinh hoặc do chấn thương nhẹ ở vùng vú. U nang có thể di động khi chạm và thường không gây đau, nhưng đôi khi gây khó chịu.

Dù hiếm gặp, ung thư vú có thể là nguyên nhân gây cục cứng ở ngực mẹ sau sinh. Các cục này thường không đau, không thay đổi kích thước theo thời gian và có thể đi kèm với các dấu hiệu như thay đổi hình dạng vú, tiết dịch bất thường hoặc da sần sùi. Đây là tình trạng nghiêm trọng cần được chẩn đoán sớm.

3. Khi Nào Cần Đi Khám Bác Sĩ?

Các bà mẹ cần đưa đi khám bác sĩ nếu gặp các triệu chứng sau:

Cục cứng ở ngực không giảm sau 48-72 giờ dù đã cho con bú và massage thường xuyên.
Ngực sưng đỏ, nóng hoặc có mủ.
Sốt cao hoặc kéo dài kèm cục cứng ở ngực.
Cục cứng thay đổi kích thước, hình dạng hoặc gây đau dữ dội.

4. Cách Phòng Ngừa Cục Cứng Ở Ngực Sau Sinh

Việc cho con bú đúng cách đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa cục cứng ở ngực. Đảm bảo trẻ ngậm vú đúng, bao gồm cả quầng vú, giúp sữa chảy đều và giảm nguy cơ tắc ống sữa. Mẹ nên thay đổi tư thế bú thường xuyên để kích thích tất cả các ống dẫn sữa trong vú, đồng thời cho bé bú theo nhu cầu, đặc biệt trong những tuần đầu khi lượng sữa đang được điều chỉnh. Nếu trẻ không bú hết, mẹ có thể vắt sữa bằng tay hoặc máy để tránh tích tụ.

Cho con bú thường xuyên và đúng cách cũng là biện pháp giúp ngăn ngừa cục cứng ở ngực

Massage nhẹ nhàng vùng ngực trước và sau khi cho con bú là một biện pháp hiệu quả để cải thiện lưu thông sữa. Phương pháp này giúp ngăn ngừa tắc nghẽn ống sữa, làm mềm các cục cứng và giảm cảm giác khó chịu. Mẹ có thể kết hợp massage với khăn ấm để tăng hiệu quả, đặc biệt khi ngực có dấu hiệu căng tức. Việc massage đều đặn còn giúp mẹ thư giãn và hỗ trợ quá trình tiết sữa tự nhiên hơn.

Một chế độ ăn uống cân bằng, giàu vitamin và khoáng chất, là yếu tố cần thiết để hỗ trợ sản xuất sữa ổn định và ngăn ngừa các vấn đề liên quan đến tuyến vú. Mẹ nên uống đủ nước (khoảng 2-3 lít mỗi ngày) và bổ sung thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây, và ngũ cốc nguyên cám. Hạn chế tiêu thụ thực phẩm gây kích ứng như đồ chiên rán, caffeine hoặc rượu bia, vì chúng có thể ảnh hưởng đến chất lượng sữa và sức khỏe tổng thể của mẹ.

Căng thẳng và mệt mỏi có thể làm giảm tiết sữa, dẫn đến tích tụ sữa trong ống dẫn và gây ra cục cứng. Mẹ nên dành thời gian nghỉ ngơi đầy đủ, tránh làm việc quá sức và tìm kiếm sự hỗ trợ từ gia đình hoặc bạn bè trong việc chăm sóc bé. Các bài tập thư giãn như yoga, hít thở sâu hoặc thiền định cũng giúp giảm căng thẳng, từ đó hỗ trợ quá trình tiết sữa ổn định và giảm nguy cơ tắc nghẽn.

Khám vú định kỳ là biện pháp quan trọng để phát hiện sớm các vấn đề như u nang tuyến vú hoặc các dấu hiệu bất thường khác. Mẹ nên thực hiện siêu âm vú hoặc thăm khám với bác sĩ chuyên khoa theo lịch khuyến cáo, đặc biệt trong giai đoạn sau sinh khi cơ thể đang trải qua nhiều thay đổi nội tiết.

Cục cứng ở ngực sau sinh là một hiện tượng phổ biến mà nhiều bà mẹ gặp phải, thường do các nguyên nhân như tắc ống sữa, căng tức ngực, viêm vú, u nang tuyến vú, hoặc trong một số trường hợp hiếm là ung thư vú. Hầu hết các trường hợp đều lành tính và có thể được xử lý tại nhà thông qua cho con bú thường xuyên, massage ngực, hoặc áp dụng khăn ấm. Tuy nhiên, nếu cục cứng đi kèm sốt cao, sưng đỏ, hoặc không cải thiện sau vài ngày, cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699