Sau sinh bị đau nhức, mệt mỏi toàn thân

1. Đau nhức, mệt mỏi toàn thân sau sinh là gì?

Đau nhức và mệt mỏi toàn thân sau sinh là tình trạng sản phụ cảm thấy cơ thể uể oải, đau ở nhiều vị trí như lưng, vai, cổ, chân hoặc cơ bắp, kèm theo cảm giác kiệt sức. Tình trạng này có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng, tùy thuộc vào cơ địa, phương pháp sinh và cách chăm sóc sau sinh. Dù là hiện tượng phổ biến, nếu không được xử trí đúng cách, nó có thể ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài và chất lượng cuộc sống của người mẹ.

2. Nguyên nhân gây đau nhức, mệt mỏi toàn thân sau sinh

2.1. Thay đổi nội tiết tố

Sau khi sinh, nồng độ hormone như estrogen và progesterone giảm mạnh, gây ra sự thay đổi trong cơ thể. Những biến đổi này có thể dẫn đến mệt mỏi, đau nhức cơ bắp và cảm giác uể oải. Ngoài ra, hormone cortisol và oxytocin cũng dao động, ảnh hưởng đến năng lượng và tâm trạng của sản phụ.

Sự thay đổi nội tiết tố sau sinh có thể dẫn đến tình trạng bị đau nhức, mệt mỏi toàn thân ở mẹ bỉm

2.2. Tác động của quá trình sinh nở

Sinh thường hoặc sinh mổ đều gây áp lực lớn lên cơ thể. Trong sinh thường, các cơ vùng chậu và bụng phải hoạt động mạnh, dẫn đến đau nhức cơ bắp và vùng xương chậu. Với sinh mổ, vết mổ và quá trình hồi phục mô có thể gây đau kéo dài. Những tổn thương vật lý này khiến cơ thể dễ mệt mỏi và mất sức.

2.3. Thiếu ngủ và căng thẳng

Chăm sóc trẻ sơ sinh đòi hỏi mẹ phải thức khuya, dậy sớm và thường xuyên bị gián đoạn giấc ngủ. Thiếu ngủ kéo dài làm cơ thể kiệt sức, tăng cảm giác đau nhức và giảm khả năng phục hồi. Căng thẳng tâm lý, lo lắng về việc chăm con hoặc áp lực từ gia đình cũng góp phần làm tình trạng mệt mỏi trầm trọng hơn.

2.4. Thiếu hụt dinh dưỡng

Quá trình mang thai và sinh nở khiến cơ thể mẹ mất đi nhiều chất dinh dưỡng như sắt, canxi, vitamin D và protein. Nếu không được bổ sung kịp thời, sản phụ có thể bị thiếu máu, yếu cơ, dẫn đến đau nhức và mệt mỏi. Chế độ ăn thiếu cân bằng sau sinh cũng làm chậm quá trình hồi phục.

2.5. Tư thế sai khi cho con bú hoặc bế con

Cho con bú hoặc bế trẻ trong thời gian dài với tư thế không đúng có thể gây căng cơ ở vai, cổ, lưng và cánh tay. Các bà mẹ thường cúi đầu hoặc gù lưng khi cho con bú, dẫn đến đau nhức kéo dài và cảm giác mệt mỏi toàn thân.

3. Dấu hiệu nhận biết đau nhức, mệt mỏi sau sinh

Đau cơ bắp: Đau ở lưng, vai, cổ, chân hoặc toàn thân, đặc biệt sau khi bế con hoặc cho con bú.
Mệt mỏi kéo dài: Cảm giác kiệt sức, uể oải ngay cả sau khi nghỉ ngơi.
Khó ngủ hoặc mất ngủ: Dù rất mệt, sản phụ có thể khó ngủ do đau nhức hoặc lo lắng.
Đau đầu hoặc chóng mặt: Có thể do thiếu máu, thiếu nước hoặc căng thẳng.
Tâm trạng bất ổn: Cảm giác buồn bã, cáu gắt hoặc lo lắng đi kèm với mệt mỏi thể chất.
Đau vết mổ hoặc vùng chậu: Thường gặp ở những bà mẹ sinh mổ hoặc sinh thường có rạch tầng sinh môn.

Nếu các triệu chứng kéo dài, kèm theo sốt, sưng đỏ vết mổ, hoặc tâm trạng chán nản nghiêm trọng, cần đi khám bác sĩ ngay.

4. Cách xử trí khi bị đau nhức, mệt mỏi toàn thân sau sinh

4.1. Nghỉ ngơi hợp lý

Nghỉ ngơi là yếu tố quan trọng để phục hồi cơ thể sau sinh. Cha mẹ nên tranh thủ ngủ khi bé ngủ, dù chỉ là những giấc ngắn. Nhờ sự hỗ trợ của người thân để chăm sóc bé, giúp mẹ có thời gian nghỉ ngơi và giảm căng thẳng. Tạo môi trường ngủ thoải mái, yên tĩnh và tránh sử dụng điện thoại trước giờ đi ngủ để cải thiện chất lượng giấc ngủ.

4.2. Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ

Chế độ ăn uống sau sinh cần giàu protein, sắt, canxi, vitamin D và omega-3 để hỗ trợ phục hồi cơ bắp và tăng năng lượng. Các thực phẩm như thịt nạc, cá hồi, trứng, sữa, rau xanh, trái cây (cam, kiwi, chuối) và các loại hạt nên được bổ sung hàng ngày. Uống đủ nước (2-3 lít/ngày) giúp cải thiện tuần hoàn máu và giảm mệt mỏi.

Mẹ cần bổ sung đầy đủ dinh dưỡng để hỗ trợ phục hồi cơ bắp và tăng năng lượng

4.3. Tập luyện nhẹ nhàng

Sau khi cơ thể ổn định (thường 6-8 tuần sau sinh), các bài tập nhẹ như yoga, đi bộ hoặc các động tác giãn cơ có thể giúp giảm đau nhức và cải thiện tuần hoàn máu. Đối với sản phụ sinh mổ, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tập luyện. Tư thế đúng khi cho con bú (dùng gối hỗ trợ, ngồi thẳng lưng) cũng giúp giảm căng cơ ở vai và lưng.

4.4. Massage và thư giãn

Massage toàn thân hoặc massage vùng vai, lưng, chân giúp giảm đau nhức, cải thiện tuần hoàn máu và thư giãn tinh thần. Sử dụng dầu massage an toàn hoặc tham khảo các liệu pháp massage truyền thống sau sinh (như xoa bóp bằng rượu gừng ở Việt Nam) để tăng hiệu quả. Ngâm chân bằng nước ấm với muối hoặc gừng cũng là cách đơn giản để giảm mệt mỏi.

4.5. Tham khảo ý kiến bác sĩ

Nếu đau nhức, mệt mỏi kéo dài hoặc có dấu hiệu bất thường như sốt, sưng đỏ vết mổ, hoặc tâm trạng chán nản nghiêm trọng, cần đi khám bác sĩ. Bác sĩ có thể kiểm tra xem sản phụ có bị thiếu máu, thiếu vitamin D, hoặc các vấn đề khác như viêm nhiễm sau sinh. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê thuốc giảm đau hoặc bổ sung dinh dưỡng.

Đau nhức, mệt mỏi toàn thân sau sinh là vấn đề phổ biến nhưng có thể được cải thiện thông qua nghỉ ngơi, dinh dưỡng hợp lý, tập luyện nhẹ nhàng và chăm sóc tinh thần. Cha mẹ cần lắng nghe cơ thể, không nên gắng sức quá mức và tìm kiếm sự hỗ trợ khi cần thiết. Nếu tình trạng kéo dài hoặc nghiêm trọng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được điều trị kịp thời. Với sự chăm sóc đúng cách, các bà mẹ sẽ sớm lấy lại sức khỏe, tận hưởng niềm vui làm mẹ và chăm sóc bé yêu một cách trọn vẹn.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699