Thính giác ở trẻ 12–36 tháng: Dấu hiệu

1. Sự phát triển thính giác bình thường ở trẻ từ 12–36 tháng

Trong giai đoạn từ 1 đến 3 tuổi, thính giác đóng vai trò quan trọng giúp trẻ tiếp thu ngôn ngữ và hình thành khả năng giao tiếp. Nếu trẻ chậm phát triển thính giác, việc học nói và hiểu lời nói cũng sẽ bị ảnh hưởng rõ rệt.

Từ 12–18 tháng: Trẻ thường quay lại khi được gọi tên, nhận biết và phản ứng với tiếng bước chân quen thuộc, tiếng đồ vật. Bé có thể làm theo mệnh lệnh đơn giản như “đưa mẹ cái ly”, “lại đây”.
Từ 18–24 tháng: Trẻ bắt đầu nói cụm từ ngắn (ví dụ: “bánh ăn”, “mẹ ơi”), bắt chước các từ mới mà người lớn nói. Bé phản hồi nhanh với âm thanh quen thuộc như tiếng nhạc, tiếng chuông, hoặc giọng nói của người thân.
Từ 24–36 tháng: Trẻ nói được câu có 2–4 từ, hiểu nhiều từ chỉ hành động như “ngồi xuống”, “đóng cửa”. Vốn từ mở rộng nhanh chóng khi bé nghe và tương tác hằng ngày. Nếu trẻ không nói được hoặc phản ứng kém với lời nói, có thể là dấu hiệu của trẻ chậm phát triển thính giác và cần được theo dõi sớm.

Trong giai đoạn từ 1 đến 3 tuổi, thính giác đóng vai trò quan trọng giúp trẻ tiếp thu ngôn ngữ và hình thành khả năng giao tiếp

2. Các dấu hiệu cảnh báo trẻ có vấn đề về thính giác

Trong giai đoạn 12–36 tháng, trẻ đang phát triển mạnh về ngôn ngữ và giao tiếp. Nếu thính giác có vấn đề, trẻ sẽ gặp khó khăn trong việc học nói và tương tác. Dưới đây là những dấu hiệu cảnh báo sớm cha mẹ cần theo dõi:

Không phản ứng khi được gọi tên từ xa hoặc khi có tiếng động mạnh: Trẻ không quay đầu hay chú ý khi người khác gọi, không giật mình trước tiếng động lớn như tiếng vỗ tay, cửa đóng mạnh.
Chậm nói hoặc nói không rõ ràng sau 2 tuổi: Trẻ chỉ nói được vài từ đơn lẻ, phát âm không chuẩn, thường líu lưỡi, nói sai hoặc lặp từ không phù hợp với độ tuổi.
Ít dùng lời nói để giao tiếp, chủ yếu dùng tay và ánh mắt: Trẻ không chủ động nói chuyện, chỉ trỏ đồ vật hoặc kéo tay người lớn thay vì gọi hay diễn đạt bằng từ ngữ.
Thường mở tivi, điện thoại, máy tính bảng với âm lượng rất lớn: Trẻ có xu hướng không phản ứng với âm thanh ở mức bình thường, cần âm thanh lớn hơn để chú ý

3. Nguyên nhân phổ biến gây suy giảm thính lực ở trẻ nhỏ

Suy giảm thính lực ở trẻ nhỏ có thể đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ yếu tố bệnh lý, bẩm sinh cho đến môi trường. Việc phát hiện sớm và hiểu đúng nguyên nhân sẽ giúp can thiệp hiệu quả hơn.

Viêm tai giữa cấp hoặc tái phát nhiều lần: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, thường xảy ra sau cảm cúm, viêm họng. Chất dịch ứ trong tai giữa cản trở việc dẫn truyền âm thanh, ảnh hưởng thính giác tạm thời hoặc kéo dài.
Dị tật bẩm sinh ở tai giữa hoặc ốc tai: Một số trẻ sinh ra đã có bất thường ở cấu trúc tai hoặc thần kinh thính giác, gây điếc từ nhẹ đến nặng, thậm chí mất thính lực hoàn toàn.
Ảnh hưởng từ tiếng ồn lớn kéo dài: Trẻ tiếp xúc thường xuyên với môi trường có âm thanh lớn (âm nhạc, tivi, máy móc) có thể bị tổn thương tế bào thần kinh tai trong, gây giảm thính lực dần dần.
Di chứng sau bệnh lý nghiêm trọng: Các bệnh như sởi, rubella, viêm màng não mủ có thể để lại biến chứng làm tổn thương thần kinh thính giác nếu không được điều trị kịp thời.

4. Cách hỗ trợ và kích thích thính giác ở trẻ 1–3 tuổi

Giai đoạn 1–3 tuổi là thời kỳ vàng để phát triển ngôn ngữ, trí tuệ và khả năng giao tiếp của trẻ. Việc hỗ trợ thính giác đúng cách sẽ giúp trẻ phát triển toàn diện hơn.

Thường xuyên nói chuyện, đọc sách, hát cho trẻ nghe: Đây là cách đơn giản nhưng hiệu quả để trẻ làm quen và ghi nhớ âm thanh, từ ngữ, giúp phát triển khả năng nghe hiểu và học nói nhanh hơn.
Tạo môi trường yên tĩnh, giảm tiếng ồn không cần thiết: Tránh để trẻ tiếp xúc với tiếng TV, nhạc lớn hoặc nhiều tiếng ồn cùng lúc vì sẽ khiến trẻ khó tập trung và ảnh hưởng đến khả năng phân biệt âm thanh.
Sử dụng đồ chơi âm thanh nhẹ nhàng, phù hợp độ tuổi: Các món đồ chơi như lục lạc, nhạc cụ nhỏ hay sách phát âm thanh sẽ giúp trẻ khám phá thế giới âm thanh một cách tự nhiên và hứng thú.
Khám sức khỏe định kỳ và sàng lọc thính lực khi cần: Nếu cha mẹ nghi ngờ trẻ có dấu hiệu nghe kém, nên đưa trẻ đi kiểm tra sớm để can thiệp kịp thời, tránh ảnh hưởng đến giao tiếp và học tập sau này

Giai đoạn 1–3 tuổi là thời kỳ vàng để phát triển ngôn ngữ, trí tuệ và khả năng giao tiếp của trẻ

Việc theo dõi thính giác của trẻ từ 12–36 tháng là bước quan trọng để đảm bảo bé phát triển toàn diện. Nếu nghi ngờ có vấn đề về nghe, cha mẹ nên đưa trẻ đi kiểm tra chuyên khoa càng sớm càng tốt. Can thiệp sớm chính là chìa khóa giúp trẻ bắt kịp đà phát triển ngôn ngữ và giao tiếp.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng:

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.
Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699