1. Tiểu đường ở trẻ em là gì

Tiểu đường ở trẻ em là một rối loạn chuyển hóa mãn tính, trong đó cơ thể không thể kiểm soát lượng đường trong máu một cách bình thường. Có hai loại tiểu đường chính ở trẻ: tiểu đường tuýp 1 và tiểu đường tuýp 2. Tiểu đường tuýp 1, phổ biến hơn ở trẻ em, xảy ra khi tuyến tụy không sản xuất đủ insulin do hệ miễn dịch tấn công nhầm các tế bào sản xuất insulin. Loại bệnh này thường xuất hiện ở trẻ nhỏ hoặc thanh thiếu niên và không thể ngăn ngừa. Trong khi đó, tiểu đường tuýp 2, dù hiếm gặp hơn ở trẻ, lại liên quan đến tình trạng kháng insulin, thường xuất hiện ở trẻ thừa cân hoặc béo phì. Cả hai loại đều làm tăng lượng đường trong máu, gây ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể nếu không được kiểm soát.

Bệnh tiểu đường ở trẻ em có thể ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe, bao gồm các vấn đề về tim, thận, mắt và thần kinh. Tuy nhiên, với sự quản lý đúng cách, trẻ mắc tiểu đường vẫn có thể sống khỏe mạnh và tham gia các hoạt động bình thường. Việc hiểu rõ bản chất của bệnh là bước đầu tiên giúp cha mẹ nhận biết và hỗ trợ con mình kịp thời.

Bệnh tiểu đường có thể ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe của trẻ

2. Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết tình trạng tiểu đường ở trẻ

• Nguyên nhân gây tiểu đường ở trẻ em phụ thuộc vào loại bệnh:

Với tiểu đường tuýp 1, nguyên nhân chính là do yếu tố tự miễn, trong đó hệ miễn dịch phá hủy các tế bào sản xuất insulin trong tuyến tụy. Yếu tố di truyền cũng đóng vai trò quan trọng, khi trẻ có người thân mắc tiểu đường tuýp 1 sẽ có nguy cơ cao hơn. Ngoài ra, một số yếu tố môi trường như nhiễm virus có thể kích hoạt phản ứng tự miễn này. 

Đối với tiểu đường tuýp 2, nguyên nhân chủ yếu liên quan đến lối sống, bao gồm chế độ ăn uống không lành mạnh, ít vận động và béo phì. Trẻ em thừa cân, đặc biệt là những trẻ có tiền sử gia đình mắc tiểu đường tuýp 2, có nguy cơ cao hơn.

• Dấu hiệu nhận biết tiểu đường ở trẻ em thường xuất hiện rõ ràng, đặc biệt ở tiểu đường tuýp 1:

Trẻ có thể cảm thấy khát nước liên tục và đi tiểu thường xuyên hơn do cơ thể cố gắng loại bỏ lượng đường dư thừa qua nước tiểu. Mệt mỏi, giảm cân không rõ lý do, hoặc đói liên tục cũng là những dấu hiệu phổ biến, vì cơ thể không thể sử dụng đường để tạo năng lượng. Một số trẻ có thể bị mờ mắt, nhiễm trùng da tái phát hoặc vết thương lâu lành.

Ở tiểu đường tuýp 2, các triệu chứng có thể phát triển chậm hơn, đôi khi khó nhận ra, nhưng cha mẹ có thể nhận thấy trẻ tăng cân bất thường hoặc có các vùng da sẫm màu, đặc biệt ở cổ hoặc nách. Nếu nhận thấy những dấu hiệu này, cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ để được kiểm tra ngay.

3. Hướng dẫn cha mẹ cách điều trị tình trạng tiểu đường ở trẻ

Với trẻ mắc tiểu đường tuýp 1, việc sử dụng insulin là bắt buộc, thường thông qua tiêm insulin hoặc bơm insulin theo chỉ định của bác sĩ. Cha mẹ cần học cách đo đường huyết cho trẻ bằng máy đo tại nhà, thường xuyên theo dõi để điều chỉnh liều insulin phù hợp. 

Ngoài ra, việc duy trì chế độ ăn uống cân bằng, giàu chất xơ, ít đường và chất béo xấu, giúp trẻ duy trì lượng đường huyết ổn định. Các bữa ăn cần được lên kế hoạch đều đặn, kết hợp với hoạt động thể chất như đi bộ, bơi lội hoặc các môn thể thao phù hợp để hỗ trợ kiểm soát bệnh.

Điều chỉnh chế độ ăn uống cân bằng giúp trẻ duy trì lượng đường huyết ổn định

Hỗ trợ tâm lý cũng là một phần quan trọng trong quá trình điều trị. Trẻ mắc tiểu đường có thể cảm thấy căng thẳng hoặc tự ti vì phải tiêm insulin hoặc hạn chế ăn uống. Cha mẹ cần trò chuyện, động viên và giúp trẻ hiểu rằng bệnh không ngăn cản các em sống vui vẻ, khỏe mạnh.

Để đảm bảo hiệu quả điều trị, cha mẹ cần tuân thủ lịch khám định kỳ với bác sĩ chuyên khoa nội tiết. Các buổi kiểm tra giúp đánh giá mức độ kiểm soát đường huyết, điều chỉnh phác đồ điều trị và phát hiện sớm các biến chứng. Cha mẹ cũng nên trang bị kiến thức về cách xử lý các tình huống khẩn cấp, như hạ đường huyết hoặc tăng đường huyết, để kịp thời ứng phó. Việc giữ liên lạc thường xuyên với bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng sẽ giúp xây dựng kế hoạch chăm sóc phù hợp với nhu cầu của trẻ.

Tiểu đường ở trẻ em là một tình trạng cần được chú ý và quản lý cẩn thận để đảm bảo trẻ có một cuộc sống khỏe mạnh. Hiểu rõ nguyên nhân, nhận biết sớm các dấu hiệu và áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp là chìa khóa để kiểm soát bệnh. Cha mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ trẻ thay đổi lối sống, tuân thủ điều trị và duy trì tinh thần lạc quan. Nếu nghi ngờ trẻ có dấu hiệu tiểu đường, hãy đưa trẻ đến bác sĩ sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. 

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

• Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng: 

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng: 

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

• Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)
• Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội. 
• Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.
• Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699