1. Trẻ chậm phát triển chiều cao – Cha mẹ cần nhận biết sớm

Chậm tăng trưởng chiều cao là tình trạng bé không đạt được chiều cao tương ứng với độ tuổi và giai đoạn phát triển. Đây không chỉ là vấn đề về thẩm mỹ mà còn liên quan trực tiếp đến sức khỏe và thể chất lâu dài của trẻ.

Trẻ chậm tăng trưởng thường có vóc dáng thấp hơn so với bạn bè cùng trang lứa, phát triển chiều cao chậm, đôi khi cân nặng vẫn đạt chuẩn hoặc hơi cao hơn, khiến cơ thể trông “mũm mĩm” nhưng thiếu sự cân đối.

Nếu cha mẹ nhận thấy bé có dấu hiệu chậm tăng chiều cao, kèm theo các biểu hiện như chậm mọc răng, vận động kém hoặc thường xuyên mệt mỏi, cần đưa bé đi khám sớm. Bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng dinh dưỡng, phát hiện nguyên nhân (thiếu vi chất, bệnh lý nội tiết, di truyền…) và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

Chậm tăng trưởng chiều cao là tình trạng bé không đạt được chiều cao tương ứng với độ tuổi và giai đoạn phát triển

2. Dấu hiệu cảnh báo chiều cao của trẻ đang ở mức đáng lo

Theo Trung tâm Thông tin Công nghệ sinh học Quốc gia (NCBI – Hoa Kỳ), một trẻ được coi là thấp còi khi chiều cao thấp hơn 2 đơn vị so với giá trị trung bình (theo điểm số Z) hoặc nằm dưới phân vị thứ 3 so với các bạn cùng giới và cùng độ tuổi.

Cha mẹ nên cảnh giác nếu nhận thấy con không đạt chuẩn chiều cao theo lứa tuổi hoặc tốc độ tăng trưởng chậm bất thường — chẳng hạn, từ 3 tuổi đến trước tuổi dậy thì mà mỗi năm cao thêm dưới 5 cm. Khi xuất hiện những dấu hiệu này, cần đưa trẻ đi khám chuyên khoa sớm để được kiểm tra nguyên nhân và có phác đồ hỗ trợ phù hợp.

Tuy nhiên, việc đánh giá chiều cao không nên chỉ nhìn vào một thời điểm đơn lẻ. Phụ huynh cần theo dõi cả quá trình tăng trưởng của con qua từng giai đoạn, kết hợp với các yếu tố như cân nặng, sức khỏe tổng thể và chế độ dinh dưỡng (đặc biệt là việc bổ sung vi chất) để có cái nhìn toàn diện, từ đó giúp trẻ đạt được tầm vóc tối ưu khi trưởng thành.

3. Nguyên nhân thường gặp khiến trẻ chậm tăng cân và chiều cao

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ phát triển thể chất của trẻ. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến cha mẹ cần lưu ý:

• Thiếu hụt hormone tăng trưởng: Khi cơ thể không sản xuất đủ hormone tăng trưởng, trẻ sẽ phát triển chậm cả về chiều cao lẫn cân nặng. Nguyên nhân có thể do bẩm sinh, tổn thương tuyến yên, chấn thương đầu, u não, nhiễm trùng (viêm màng não, viêm não) hoặc không rõ nguyên nhân. Tỷ lệ mắc khoảng 1/4.000–1/10.000 trẻ. Việc điều trị cần tiến hành sớm (4–13 tuổi) để đạt hiệu quả tối ưu.

• Yếu tố di truyền: Khoảng 23% chiều cao chịu ảnh hưởng từ gen. Trẻ có bố mẹ thấp thường dễ thấp hơn trung bình, nhưng dinh dưỡng và vận động hợp lý vẫn có thể cải thiện đáng kể tầm vóc.

• Thể trạng yếu: Một số trẻ có cơ địa nhỏ bé, phát triển chậm trước tuổi dậy thì nhưng vẫn có thể bắt kịp chiều cao khi giai đoạn này kết thúc.

• Sinh non, nhẹ cân: Khoảng 10% trẻ, đặc biệt sinh non, không đạt chuẩn chiều cao khi 2 tuổi. Nếu tình trạng kéo dài, cần được khám và can thiệp kịp thời.

• Suy dinh dưỡng: Chế độ ăn thiếu chất (đặc biệt là vi chất) khiến trẻ không tăng cân và chiều cao. Dinh dưỡng hợp lý là nền tảng để phát triển tầm vóc.

• Bệnh lý mạn tính: Các bệnh về gan, thận hoặc bệnh mạn tính khác có thể ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện. Phát hiện và điều trị sớm giúp cải thiện kết quả rõ rệt.

4. Giải pháp hỗ trợ bé chậm tăng cân và chiều cao

Khi trẻ phát triển chậm, việc can thiệp kịp thời và đúng cách sẽ giúp bé có cơ hội đạt chiều cao, cân nặng tối ưu khi trưởng thành. Dưới đây là những biện pháp cha mẹ có thể áp dụng:

• Ngủ đủ giấc và đúng giờ: Thời gian từ 22h đến 6h sáng là “khung vàng” để cơ thể tiết hormone tăng trưởng. Cha mẹ nên tập cho bé thói quen ngủ sớm, ngủ đủ để hỗ trợ phát triển xương và cân nặng.

• Khuyến khích vận động ngoài trời: Hoạt động thể chất, đặc biệt buổi sáng dưới ánh nắng, giúp cơ thể tổng hợp vitamin D, tăng khả năng hấp thu canxi và kích thích xương phát triển.

• Dinh dưỡng đầy đủ và bổ sung vi chất: Xây dựng chế độ ăn cân đối, giàu protein, vitamin, khoáng chất. Có thể kết hợp thực phẩm bổ sung từ thương hiệu uy tín để hỗ trợ phát triển tầm vóc.

• Cải thiện môi trường sống: Không gian sạch sẽ, tinh thần vui vẻ giúp trẻ ăn ngon, ngủ tốt. Tránh để bé tiếp xúc môi trường ô nhiễm hoặc các chất có thể ảnh hưởng đến phát triển xương.

• Đa dạng thực đơn hằng ngày: Thay đổi món ăn, cách chế biến và màu sắc để kích thích hứng thú ăn uống, tránh cảm giác nhàm chán.

• Ưu tiên thực phẩm giàu calo lành mạnh: Chọn thực phẩm như bơ, hạt, dầu oliu, cá béo… để cung cấp năng lượng mà không cần ăn khối lượng lớn.

• Tạo bầu không khí bữa ăn vui vẻ: Tắt TV, hạn chế thiết bị điện tử, tạo không khí thoải mái để bé tập trung ăn, từ đó ăn ngon miệng và tăng cân hiệu quả.

Xây dựng chế độ ăn cân đối, giàu protein, vitamin, khoáng chất

Chậm tăng cân và chiều cao có thể chỉ là tạm thời, nhưng nếu kéo dài và kèm theo các dấu hiệu bất thường, cha mẹ cần đưa bé đi khám để tìm nguyên nhân. Việc phát hiện và xử lý sớm sẽ giúp bé bắt kịp đà tăng trưởng, phát triển khỏe mạnh và toàn diện.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

• Fanpage của Dr Thắng

1. Ths. BS Vũ Công Thắng :

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Bác sĩ Thắng: 

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. Bác sĩ Vũ Công Thắng: 

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

• Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)

• Địa chỉ phòng khám: phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Hoàng Ngân, Cầu Giấy, Hà Nội.

• Thời gian làm việc: sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699