1. Giải mã hiện tượng: Tại sao tóc lại "rủ nhau" rụng sau khi sinh?

Để không quá lo lắng, trước tiên mẹ cần hiểu điều gì đang diễn ra bên trong cơ thể mình. Chu kỳ sinh trưởng của tóc thông thường trải qua hai giai đoạn chính: giai đoạn tăng trưởng (Anagen) và giai đoạn nghỉ ngơi (Telogen). Ở người bình thường, khoảng 85-95% số tóc trên đầu ở giai đoạn tăng trưởng và chỉ có khoảng 5-15% ở giai đoạn nghỉ ngơi để chuẩn bị rụng. Tuy nhiên, khi mang thai, nồng độ nội tiết tố Estrogen trong cơ thể mẹ tăng vọt mạnh mẽ. Loại hormone này có tác dụng "khóa" các sợi tóc ở lại giai đoạn tăng trưởng lâu hơn bình thường, ngăn cản quá trình rụng tự nhiên. Chính vì vậy, khi bầu bí, đa số các mẹ đều cảm thấy tóc mình dày hơn, bóng mượt hơn và rất ít rụng.

Rụng tóc sau sinh chỉ xảy ra tạm thời và sẽ cải thiện sau đó

Thế nhưng, ngay sau khi em bé chào đời, nồng độ Estrogen sụt giảm đột ngột để trở về mức cân bằng. Sự thay đổi nội tiết tố quá nhanh này giống như một cú sốc khiến các nang tóc đang ở giai đoạn tăng trưởng đồng loạt chuyển sang giai đoạn nghỉ ngơi (Telogen Effluvium). Hệ quả là hàng loạt sợi tóc "lẽ ra phải rụng từ 9 tháng trước" nay rụng cùng một lúc với số tóc rụng sinh lý hàng ngày. Cộng hưởng với đó là sự thiếu hụt chất dinh dưỡng do quá trình sinh nở mất máu, việc sản xuất sữa cho con bú và tình trạng căng thẳng, mất ngủ triền miên khi chăm con mọn. Tất cả tạo nên một đợt rụng tóc cấp tính, dữ dội khiến mái tóc trở nên mỏng đi trông thấy.

2. Mốc thời gian quan trọng: Khi nào tóc sẽ ngừng rụng?

Câu hỏi lớn nhất của các mẹ là "Bao giờ thì cơn ác mộng này kết thúc?". Thông thường, hiện tượng rụng tóc sau sinh không diễn ra ngay lập tức khi vừa đẻ xong, mà thường khởi phát vào khoảng tháng thứ 2 đến tháng thứ 4 sau sinh. Đây là giai đoạn đỉnh điểm mà mẹ sẽ thấy lượng tóc rụng nhiều nhất, có thể lên tới 400-500 sợi mỗi ngày (gấp 4-5 lần bình thường). Tình trạng này có thể kéo dài liên tục trong khoảng vài tháng tiếp theo tùy thuộc vào cơ địa và chế độ dinh dưỡng của từng người.

Tin vui là hiện tượng này chỉ là tạm thời. Đa số phụ nữ sẽ thấy tóc ngừng rụng và bắt đầu mọc lại ổn định vào khoảng tháng thứ 6 đến tháng thứ 9 sau sinh. Vào thời điểm con được 1 tuổi (sinh nhật đầu tiên của bé), mái tóc của mẹ thường sẽ phục hồi được khoảng 90% so với thời con gái. Tuy nhiên, nếu sau 12 tháng mà tình trạng rụng tóc vẫn diễn ra ồ ạt, tóc con không mọc lại, hoặc rụng thành từng mảng tròn (rụng tóc đồng xu) kèm theo ngứa, đau rát da đầu, thì đó có thể là dấu hiệu của các bệnh lý khác như rối loạn tuyến giáp, thiếu máu trầm trọng hoặc nấm da đầu. Lúc này, mẹ cần đến gặp bác sĩ da liễu để được thăm khám và điều trị chuyên sâu.

3. Dinh dưỡng từ bên trong: Chìa khóa vàng để tóc hồi sinh

Mái tóc được nuôi dưỡng từ máu, do đó chế độ ăn uống đóng vai trò quyết định trong việc kích thích tóc mọc lại. Sau sinh, cơ thể mẹ ưu tiên dưỡng chất để tạo sữa, nên nếu ăn uống kiêng khem quá mức, tóc sẽ là bộ phận đầu tiên bị "cắt giảm" dinh dưỡng. Mẹ cần bổ sung đầy đủ Protein (chất đạm), vì cấu tạo chính của tóc là Keratin - một loại protein. Hãy tăng cường thịt bò, cá, trứng, sữa và các loại đậu trong thực đơn hàng ngày.

Đặc biệt, thiếu sắt và kẽm là nguyên nhân hàng đầu khiến tóc yếu và dễ gãy rụng. Mẹ nên tiếp tục uống viên sắt và vitamin tổng hợp (loại dành cho bà bầu hoặc sau sinh) ít nhất 3-6 tháng sau khi đẻ. Ngoài ra, Biotin (Vitamin H) và Vitamin nhóm B cũng là những vi chất không thể thiếu để duy trì độ chắc khỏe của nang tóc. Mẹ có thể tìm thấy chúng dồi dào trong gan động vật, lòng đỏ trứng, quả bơ, các loại hạt (óc chó, hạnh nhân) và rau xanh đậm màu. Đừng quên uống đủ 2-3 lít nước mỗi ngày để đảm bảo quá trình trao đổi chất diễn ra trơn tru, giúp vận chuyển dinh dưỡng đến nuôi nang tóc hiệu quả.

4. Thay đổi thói quen chăm sóc tóc để giảm gãy rụng

Trong giai đoạn tóc đang "nhạy cảm", mẹ cần đối xử với mái tóc một cách nhẹ nhàng nhất có thể. Tuyệt đối tránh các tác động nhiệt và hóa chất như uốn, nhuộm, duỗi trong ít nhất 6 tháng đầu sau sinh. Hóa chất mạnh sẽ làm tổn thương nang tóc vốn đang yếu ớt, khiến tình trạng rụng trở nên trầm trọng và khó cứu vãn hơn. Hãy ưu tiên sử dụng các loại dầu gội có nguồn gốc thiên nhiên, dịu nhẹ, không chứa Sulfate hay Paraben. Các loại nước gội đầu dân gian như bồ kết, vỏ bưởi, hương nhu, sả chanh không chỉ an toàn mà còn chứa nhiều tinh dầu giúp kích thích lưu thông máu dưới da đầu, hỗ trợ tóc mọc nhanh hơn.

Cách chải tóc và buộc tóc cũng cần thay đổi. Mẹ nên dùng lược răng thưa để gỡ rối, chải nhẹ nhàng từ ngọn tóc lên chân tóc, tránh giật mạnh. Hạn chế tối đa việc buộc tóc quá chặt, búi tóc củ tỏi cao hay tết tóc sát da đầu, vì lực kéo căng sẽ làm yếu chân tóc (rụng tóc do lực kéo). Tốt nhất là nên để tóc xõa tự nhiên hoặc buộc lỏng bằng dây vải mềm. Khi gội đầu, hãy massage da đầu nhẹ nhàng bằng đầu ngón tay (không dùng móng tay cào mạnh) để kích thích tuần hoàn máu, giúp nang tóc hấp thụ dưỡng chất tốt hơn.

5. Quản lý căng thẳng và giấc ngủ: Liều thuốc tinh thần cho mái tóc

Ít ai biết rằng, căng thẳng (stress) và thiếu ngủ là kẻ thù số một của mái tóc. Khi mẹ lo âu, cơ thể tiết ra hormone Cortisol gây rối loạn hoạt động của nang tóc, đẩy nhanh quá trình rụng tóc. Việc chăm con mọn khiến giấc ngủ của mẹ bị đảo lộn, nhưng hãy cố gắng tranh thủ ngủ bất cứ khi nào con ngủ, hoặc nhờ sự hỗ trợ của người thân để có những khoảng nghỉ ngơi ngắn trong ngày. Một tinh thần thoải mái, lạc quan sẽ giúp cân bằng nội tiết tố nhanh hơn.

Mẹ cũng có thể áp dụng một số mẹo nhỏ kích thích mọc tóc tại nhà như dùng tinh dầu bưởi xịt vào chân tóc sau khi gội (khi tóc còn ẩm) và massage nhẹ nhàng. Hoặc ủ tóc bằng dầu dừa, dầu ô liu 1-2 lần mỗi tuần để cấp ẩm và phục hồi lớp biểu bì tóc. Tuy nhiên, cần lưu ý gội sạch lại để tránh bết dính gây nấm ngứa.

Mẹ có thể dùng tinh dầu bưởi xịt vào chân tóc hỗ trợ kích thích mọc tóc

Rụng tóc sau sinh tuy là một trải nghiệm không mấy dễ chịu nhưng đó là minh chứng cho sự hy sinh thầm lặng của cơ thể người mẹ để nuôi dưỡng một mầm sống mới. Tình trạng này hoàn toàn có thể kiểm soát và đảo ngược nếu mẹ kiên trì áp dụng chế độ dinh dưỡng khoa học kết hợp với việc chăm sóc tóc đúng cách. Hãy cho cơ thể thời gian để hồi phục, đừng quá nôn nóng hay tự ti. Mái tóc của mẹ sẽ sớm dày đẹp trở lại cùng với sự lớn khôn của con yêu mỗi ngày.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

• Fanpage của Dr Thắng

1. Thạc sĩ Vũ Công Thắng:

https://www.facebook.com/dr.thang.vn?locale=vi_VN

2. Ths. Vũ Công Thắng: 

https://www.facebook.com/bsthang.vucong?locale=vi_VN

3. THS. Vũ Công Thắng: 

https://www.facebook.com/profile.php?id=61555877620663&locale=vi_VN

• Zalo: 033 809 8222 (không gọi điện vì bác sĩ bận khám sẽ không nghe được)

• Địa chỉ phòng khám: Phòng khám Đa khoa đại học Phenikaa, địa chỉ tại 167 Phố Hoàng Ngân, Phường Yên Hòa, Hà Nội.

• Thời gian làm việc: Sáng 7h30-11h và chiều 14h-16h30 tất cả các ngày trong tuần. Do lịch làm việc của Bác sĩ Thắng không cố định nên nhà mình vui lòng liên hệ trước 1 ngày để có được lịch cụ thể.

• Liên hệ đặt lịch khám: 024 2222 6699